Zespół klasztorny paulinów – kościół pw. Zesłania Ducha Świętego

Budynek klasztorny powstał z fundacji Bernarda Wierusza i jest datowany na 1401 r. Po pożarze miasta w 1612 r. odbudowany pod koniec XVII w. jako murowany zespół klasztorny. Kościół pw. św. Ducha jest jednonawową i murowaną świątynią barokową.

Opis

Zespół klasztorny oo. Paulinów jest najcenniejszym zabytkiem Wieruszowa. W zespole znajduje się barokowy kościół pw. Zesłania Ducha Świętego. Jest to jednonawowa, murowana świątynia. Do nawy przylegają dwie kaplice, zaś od frontu trójosiowa fasada z portalem. Wewnątrz kościoła znajduje się wiele cennych zabytków, wśród nich słynący łaskami obraz Pana Jezusa Miłosiernego Pięciorańskiego. Kościół pełni funkcję sanktuarium.
Budynek klasztoru wybudowano w tym samym czasie co kościół. W jego wnętrzu zachowały się siedmnastowieczne dekoracje stiukowe, osiemnastowieczne obrazy oraz siedmnastowieczne herbowe tarcze namalowane na blasze.

Data lub czas powstania

1676 r. (XVII w.)

Zespół klasztorny wybudowano w latach 1674−1676.

Materiał budowlany

Klasztor i kościół murowane, z cegły, otynkowane.

Historia

Klasztor pauliński powstał z fundacji Bernarda Wierusza w 1401 r. Początkowo był budowlą drewnianą, a po pożarze miasta w 1612 r. odbudowano go już jako murowany zespół klasztorny. Klasztor odwiedzał ojciec Augustyn Kordecki, przeor Jasnej Góry i jej obrońca podczas potopu szwedzkiego. Podczas jednej z wizytacji zachorował i 20.03.1673 r. zmarł w wieruszowskim klasztorze, o czym informuje tablica pamiątkowa.
Również w XX w. przybywali do klasztoru znamienici goście. W 1973 r. w rocznicę śmierci o. Augustyna Kordeckiego odwiedzili klasztor kardynał Karol Wojtyła i kardynał Stefan Wyszyński.

Rodzaj zbiorów, ekspozycji

Wnętrze kościoła kryje wiele zabytkowych elementów. Wśród nich odnajdujemy gotycki obraz Pana Jezusa Pięciorańskiego uznany za cudowny oraz kopię Matki Boskiej Częstochowskiej namalowaną na desce. Świątynię wyróżniają czarne barokowe stalle wykonane z drewna w 1682 r. ozdobione malowidłami świętych. Ponadto we wnętrzu znajduje się dziewięć drewnianych ołtarzy z II poł. XVII w. również pomalowanych na czarno. Wśród ołtarzy bocznych odnajdujemy przykłady barokowe – św. Pawła Pierwszego Pustelnika, Świętej Rodziny, Matki Boskiej Częstochowskiej, św. Tekli oraz manierystyczne – Koronacji Najświętszej Maryi Panny, Przemienienia Pańskiego, Madonny i Chrystusa – Pieta.
W tym samym czarnym kolorze jest ołtarz główny. Na chórze znajduje się rokokowy prospekt organowy.

Forma ochrony prawnej

Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:

• Zespół klasztorny paulinów – kościół pw. św. Ducha, nr rej.: 988 z 1967-12-30
• Zespół klasztorny oo. paulinów – klasztor, nr rej.: 989 z 1967-12-30

Położenie obiektu

Klasztor położony na południowy-zachód od centrum Wieruszowa, nad Prosną.

Dostępność

Kościół dostępny podczas nabożeństw w:

• dni powszednie o godzinie 7:00 i 18:00,
• niedzielę o godzinie 8:00, 9:30, 11:00, 18:00.

Źródła, informacje w Internecie

• Katalog Zabytków w Polsce, Województwo Łódzkie, red. J. Z. Łoziński, t.II, Warszawa 1954;
• Mokras-Grabowska J., Rzeńca P., Województwo łódzkie. Przewodnik turystyczny, Łódź 2007;
• www.wieruszow.paulini.pl.

Właściciel, zarządzający

Zakon Paulinów.