Zespół willi Reinholda Richtera w Łodzi

Wspaniały przykład architektury łączącej elementy secesji, neorenesansu i manieryzmu w bryle fabrykanckiej willi z początków XX w. Obecnie zabytkowy budynek Reinholda Richtera służy rektorowi Politechniki Łódzkiej.

Opis

Dwukondygnacyjny budynek wzniesiony na nieregularnym planie, składający się z wzajemnie przenikających się brył różnych kształtów i rozmiarów. Poddasze i strych zostały zaadaptowane na cele mieszkalne. Obiekt łączy cechy stylu gotyckiego, manierystycznego, renesansowego i secesyjnego, widoczne w fasadzie budynku. Na uwagę zasługują okna, które w zależności od pełnionej funkcji przyjmują zróżnicowane formy. Wille wieńczy czterospadowy dach z wieżą i świetlikiem.

Wejście od strony północnej prowadzi do wnętrza budynku, gdzie napotykamy piętrowy hall w stylu secesyjnym oraz duży witraż. Niegdyś znajdowały się tu liczne obrazy, jednakże do czasów obecnych zachował się jedynie obraz pędzla Paula Hermanna i Carla Langhamera. Bogaty wystrój cechuje przede wszystkim pomieszczenia na parterze. Zastosowano tu dekoracje z marmuru, polichromie oraz gipsowe płaskorzeźby nawiązujące do antyku. Pomieszczenia pierwotnie przeznaczono na jadalnię, ogród zimowy, hall, kancelarię, kuchnię, łazienkę, kredensownię  i pokój służbowy. Pozostałe pomieszczenia zajmujące piętro, poddasze i strych pełniły funkcje mieszkalne. Obiekt posiadał nowoczesne jak na tamte czasy centralne ogrzewanie oraz tradycyjne piece i kominki. Do dnia dzisiejszego przetrwały elementy dawnego wyposażenia obiektu m.in. żyrandole, meble, klamki.

Okazała brama z parterową, murowaną portiernią stanowią część zespołu willi Reinholda Richtera. Portiernia wzniesiona na planie prostokąta pierwotnie miała być przedsionkiem budynków gospodarczych, których nigdy nie wybudowano. Obiekt charakteryzuje się cechami stylu renesansowego i manierystycznego.

Zespół willi otacza zabytkowy park im. bp. M. Klepacza, w którym odnajdujemy wiele imponujących okazów drzew m.in. limbę, sosnę wejmutkę, jałowce wirginijskie, cypryśniki nutkajskie, lipy oraz okazały pomnik przyrody – dąb „Jagosz”. Wiosną na trawnikach parkowych możemy podziwiać niebieskie kobierce kwitących cebulic.

Data lub czas powstania

1904 r. (XX w.)

Budynek wzniesiono w latach 1903–1904.

Materiał budowlany

Budynek murowany, otynkowany.

Historia

Reinhold Richter pochodził z bogatej rodziny fabrykanckiej zajmującej się produkcją wyrobów wełnianych. Jego ojciec Józef Richter przybył do Łodzi z cesarstwa austriackiego w 1841 r. Stworzył dobrze prosperującą firmę, której działalność wspierali w późniejszym okresie jego synowie. W 1878 r. Reinhold wraz z bratem wykupił od rodziców część gruntów, na których w 1904 r. wzniósł willę wg projektu Ignacego Stebelskiego. Pierwotne założenia konstrukcyjne zostały zmienione podczas prac budowlanych, czego efektem było powstanie imponującej willi z murowaną portiernią i drewnianą oranżerią.

Po śmierci właściela w 1930 r. budynkiem zarządzała żona zmarłego Matylda wraz z dziećmi. Gdy i ona zmarła dom znalazł się pod opieką Jadwgi Scheiblerowej z domu Richter. Po II wojnie światowej obiekt stał się siedzibą Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego z Wydziałem Oświaty, Ogniskiem Metodycznym i Uniwerstytetem Powszechnym. Kolejną instytucją mieszczącą się w murach willi było Studium Przygotowawcze do Wyższych Uczelni i Wydział Budownictwa Lądowego Politechniki Łódzkiej. Obecnie gospodarzem obiektu jest rektor Politechniki Łódzkiej.

Forma ochrony prawnej

Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:
  • Zespół willi Reinholda Richtera w Łodzi, nr rej.: A/53 z 1971-01-20

Położenie obiektu

Obiekt zlokalizowany u zbiegu ulic ks. I. Skorupki i Wólczańskiej w parku im. bp. M. Klepacza. Dostępność za pośrednictwem komunikacji miejskiej autobusem linii 57 z przystanku Wólczańskia-Skorupki.

Dostępność

Obiekt dostępny dla zwiedzających w czasie trwania roku akademickiego w godzinach pracy rektoratu.

Źródła, informacje w Internecie

  • Bonisławski R., Podolska J., Spacerownik Łódzki, Łódź 2008;
  • Łukawski S., Łódzka Secesja, Łódź 1997;
  • Stefański K., Atlas architektury dawnej Łodzi do 1939 r., Łódź 2003.

Właściciel, zarządzający

Politechnika Łódzka.

Dokumenty