Kościół parafialny pw. św. Idziego

Na wysokim wzgórzu nad brzegiem Pilicy stoi romański kościół św. Idziego. Ufundowany na przełomie XI/XII w. jako wotum dziękczynne księcia Władysława Hermana za przyjście na świat jego syna, późniejszego księcia Bolesława Krzywoustego.

Opis

Kościół św. Idziego – orientowana, murowana, romańska świątynia jest jednym z najcenniejszych zabytków na terenie województwa łódzkiego.

Wybudowany na rzucie wydłużonego prostokąta z półkolistą apsydą od strony wschodniej i okrągłą wieżą od zachodu. Wewnątrz znajduje się belkowany strop a w zakrystii sklepienie kolebkowe. W kościele warta uwagi jest empora wsparta na słupie i dwóch filarach połączonych arkadami, znajdująca się w zachodniej części świątyni, otwarta do wnętrza dwoma triforiami o pięknie zdobionych głowicach. Na emporę można wejść po krętych schodach wewnątrz wieży. Stojąc na górze widać w całej okazałości ceramiczną posadzkę pokrytą ornamentem geometrycznym, roślinnym i zwierzęcym.

Dach kościoła jest dwuspadowy, nad wieżą stożkowy, pokryty czerwoną dachówką. W ścianach świątyni znajdują się małe, półokrągłe okna i podobne drzwi.

Wnętrze świątyni jest bardzo skromne, surowe i dość ciemne z powodu obronnego charakteru budynku i małej ilości okien. W niewielkiej absydzie znajduje się ołtarz, po bokach znajduje się kilka drewnianych ławek.

Data lub czas powstania

XI w.

Świątynia została ufundowana w 1086 r. przez króla Władysława Hermana jako wotum za narodziny swego syna Bolesława Krzywoustego.

Materiał budowlany

Kościół wzniesiono z ciosanego piaskowca.

Historia

Pierwotnie świątynia była kaplicą, następnie kościołem parafialnym do 1520 r. Dzieje kościoła i jego otoczenia były burzliwe, został zniszczony podczas I wojny światowej, a po II rozbiorze Polski został zamieniony przez żołnierzy pruskich na magazyn. Dopiero w XX w. podjęto próby jego restauracji. W 1936 r. prezydent Mościcki podjął decyzję o gruntownej rekonstrukcji kościoła. Rekonstrukcji i odrestaurowania obiektu dokonano na trwałych śladach, trwało to 2 lata. Podniesiono wieżę, mury obwodowe, wzniesiono prawie całkowicie nowe ściany, zrekonstruowano okna (biforia), wstawiono emporę, założono nowy strop, posadzkę i dach. Kościół poświęcono i oddano do użytkowania w 1938 roku. Zabiegom tym zawdzięczamy surowy, romański charakter budowli.

Rodzaj zbiorów, ekspozycji

Ponad prostą mensą ołtarzową znajduje się krucyfiks gotycki z XV w.

Ciekawostki

Równocześnie z kościołem, na tym samym wzniesieniu powstał klasztor Benedyktynek, który w 1241 r. podczas najazdu tatarskiego został zburzony.

Forma ochrony prawnej

Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:

• Kościół parafialny pw. św. Idziego, nr rej.: 765 z 1967-12-27

Położenie obiektu

Świątynia wzniesiona jest na skarpie na lewym brzegu rzeki Pilicy.

Znajduje się w Inowłodzu, dojazd w kierunku Zakościela.

Dostępność

W świątyni, w okresie letnim (czerwiec-sierpień) codziennie odbywają się msze święte.

Wejście do kościoła jest zazwyczaj zamknięte ale jest informacja z adresem i telefonem osoby, która może świątynię otworzyć i opowiedzieć o jej dziejach.

Właściciel, zarządzający

Proboszcz parafii – Artur Szczepanik.