Zespół kościoła filialnego pw. św. Anny
Opis
Istniejący dzisiaj kościół modrzewiowy to jednonawowa budowla z węższym prostokątnym prezbiterium zwróconym na południe, która została dobudowana do starszej murowanej kaplicy (jej fragment widoczny jest od wschodu). Nakryta jest ona dachem trójspadowym i kryta jest gontem. Północny szczyt świątyni wieńczy wyjątkowo prosta, nakryta również gontem wieżyczka sygnaturki.
Obok kościoła św. Anny stoi piętrowa, XVIII-wieczna drewniana dzwonnica konstrukcji szkieletowej, wzniesiona na murowanym fundamencie i nakryta dachem namiotowym. Wewnątrz brak dzwonów.
Data lub czas powstania
1719 r. (XVIII w.)
Materiał budowlany
kościół drewnianyHistoria
Drewniany kościół pw. św. Anny w Brzezinach został wzniesiony w 1719 r. z fundacji mieszczanina brzezińskiego Stanisława Bujakiewicza.
Najstarszy, również drewniany kościół powstał tu zapewne w XV stuleciu. Przez stulecia przy tej świątyni istniał plac św. Anny. Z kolei w 1616 r. ówczesny wojewoda podlaski Stanisław Warszycki ufundował tu nową murowaną kaplicę, której istnienie odnotował w 1691 r. podróżnik z Inflant Ulryk Werdum.
Rodzaj zbiorów, ekspozycji
We wnętrzu świątyni zwraca uwagę płaski drewniany sufit z belką tęczową pochodzącą zapewne z ze starszego kościółka, z trzema nieczytelnymi inskrypcjami. Nad północnym wejściem znajduje się drewniany chór muzyczny – prowadzą do niego załamane schody typu policzkowego.
Wewnątrz warto również zwrócić uwagę na cenny obraz w ołtarzu głównym, przedstawiający Świętą Trójcę, pochodzący z 1 poł. XVII w., a także obrazy św. Walentego i św. Barbary oraz rzeźby nieznanej świętej z 1 poł. XVII stulecia i Anioła z chustą św. Weroniki. Zachowała się także gotycka kropielnica z wyrytym na niej krzyżem, łukiem i strzałą.
Forma ochrony prawnej
Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:- Zespół kościoła filialnego pw. św. Anny - Kościół, nr rej.: 6 z 1967-05-29
- Zespół kościoła filialnego pw. św. Anny - Kościół, nr rej.: 6-I-6 z 1947-09-12
- Zespół kościoła filialnego pw. św. Anny - Kościół, nr rej.: 6-I-6 z 1960-11-19
- Zespół kościoła filialnego pw. św. Anny - Dzwonnica, nr rej.: 373 z 1967-05-29
Źródła, informacje w Internecie
www.brzeziny.pl