Kościół parafialny pw. św. Jakuba
Opis
Kościół farny jest budowlą oszkarpowaną, z węższym i niższym prezbiterium zamkniętym wielobocznie. Do strony zachodniej świątyni przylega siedmiokondygnacyjna wieża, nakryta barokowym hełmem, ze strzelnicami, ostrołukowymi i półkolistymi oknami. We wnętrzu kościoła, w nawie i prezbiterium znajdują się gwieździste sklepienia rozdzielone ostrołukowo.
Obok kościoła znajduje się plebania, która posadowiona jest przy fragmencie średniowiecznych murów obronnych.
Data lub czas powstania
XIV w.
Materiał budowlany
Budynek murowany z cegły.Historia
Piotrkowski kościół parafialny powstał prawdopodobnie w II poł. XIII w. w związku z lokacją miasta. Pierwszym dowodem istnienia fary jest dokument z 1349 r., który wzmiankuje tutejszego plebana. Pierwszy kościół prawdopodobnie był drewniany, a obecne mury pochodzą z końca XIV w. i początku XV w. Wtedy była to jednonawowa świątynia z okazałą wieżą od frontu. Podczas późnogotyckiej przebudowy w XVI w. przedłużono prezbiterium, a do kościoła dobudowano dwie kaplice:
- od strony południowej kaplicę NPMarii ufundowaną przez Stanisława Ostoja, w II poł. XVII w. została przebudowana w stylu barokowym i otrzymała wezwanie Świętego Krzyża,
- od strony północnej kaplicę barokową pw. św. Józefa, którą ufundowali K. i E. Amendowie.
Rodzaj zbiorów, ekspozycji
Na uwagę zasługuje ołtarz główny z obrazem Zaśnięcia Matki Boskiej stworzony przez ucznia Wita Stwosza – Marcina Czarnego, sprowadzony do Piotrkowa w 1520 r. przez królową Bonę.
Ciekawostki
Za czasów dawnej Rzeczypospolitej świątynia była miejscem nabożeństw sejmowych, a później trybunalskich. W kościele odbywały się również synody duchowieństwa prowincji gnieźnieńskiej.
Forma ochrony prawnej
Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:- Kościół parafialny pw. św. Jakuba, nr rej.: 169-IX-15 z 1948-07-21
- Kościół parafialny pw. św. Jakuba, nr rej.: 200 z 1967-09-04
Położenie obiektu
Kościół znajduje się w dawnym centrum Piotrkowa Trybunalskiego nieopodal Starego Rynku, w odległości ok. 950 m od dworca PKP i PKS. Z dworca dojście główną ul. Słowackiego, następnie ul. Sieradzką i dalej przez Rynek Trybunalski i ul. Grodzką.
Dostępność
Msze święte odprawiane są:
- w niedziele o godz.: 7:00, 8:30, 10:00, 11:30, 13:00 (z chrztami), 16:00 (dla dzieci), 18:00,
- Nieszpory w niedziele o godz.: 17:30,
- w dni powszednie o godz.: 7:00, 18:00.
Źródła, informacje w Internecie
- Łoziński J., Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, Tom II Województwo Łódzkie, Państwowy Instytut Sztuki Dział Inwentaryzacji Zabytków, Warszawa, 1954;
- Nowakowski T., Piotrków Trybunalski i okolice, Sport i Turystyka, Warszawa, 1972.