Gaszyn
Opis
Wieś położona na starym trakcie królewskim z Wielunia do Bolesławca, współcześnie przy drodze krajowej nr 45 ze Złoczewa przez Wieluń i Opole do granicy z Republiką Czeską. Urozmaicony krajobraz świadczy o tym że wieś położona jest już na terenie Wyżyny Wieluńskiej.
Historia miejscowości
Pierwsze wzmianki o Gaszynie pochodzą z 1323 r. Nazwa miejscowości (pisana rozmaicie, m.in. Gazyn, Guszyno, Gasin, Gaschino, Gassch) pochodzi najprawdopodobniej od założyciela wsi o imieniu Gasz lub Gaweł.
W połowie XV w. istniał tu utworzony z ziem kmiecych folwark szlachecki należący do rodziny Gaszyńskich. W połowie XVI w. we wsi były dwa młyny, które nie przetrwały do dnia dzisiejszego. W XVII w. niemal cały obszar wsi stał się własnością klasztoru bernardynek z Wielunia i pozostał w jego posiadaniu aż do rozbiorów Polski.
Miejsca warte odwiedzenia
O ile po folwarku, ani po młynach nie zachowały się żadne ślady, o tyle świadectwem średniowiecznego rodowodu Gaszyna jest wspaniała drewniana świątynia wybudowana w 1 poł. XVI w. o konstrukcji zrębowej. Została ona wybudowana z inicjatywy rodu Gaszyńskich-Wierzchleyskich, ówczesnych właścicieli wsi. Do 1683 r. obecny kościół kościół pw. Najświętszej Marii Panny istniał jako kaplica pod wezwaniem świętego Zygmunta Króla i Męczennika, należąca do klasztoru bernardynek z Wielunia. Rok 1683 jest rokiem podniesienia ówczesnej kaplicy do rangi kościoła filialnego.
Budowla posiada charakterystyczne cechy stylowe dla typu wieluńskiego: jest orientowana, pokryta gontowym dachem wspólnym dla prostokątnej nawy i węższego prezbiterium, od zachodu do świątyni przylega wieża, służąca jako kruchta.
W przeszłości wokół kościoła istniał cmentarz, po którym pozostałością jest mogiła dwóch żołnierzy polskich poległych we wrześniu 1939 r., a także pomnik poświęcony mieszkańcom okolic Gaszyna poległym w czasie II wojny światowej.