Zespół klasztorny Bernardynów w Łowiczu

Klasztor wraz z kościołem w latach siedemdziesiątych XV w. ufundował arcybiskup Jan Gruszczyński. Współcześnie mimo przebudowy i licznych adaptacji na funkcje niesakralne zachował pierwotne elementy architektoniczne.

Opis

Piętnastowieczny zespół klasztorny Bernardynów początkowo był obiektem drewnianym. Został wybudowany na planie czworoboku.
W północnej części zespołu znajduje się bryła dawnego szesnastowiecznego kościoła. Świątynia murowana z cegły reprezentowała cechy typowego gotyku mazowieckiego, które zachowały się w prezbiterium, w zachodniej części zespołu, gdzie czerwonoceglanej ścianie zewnętrznej znajdują się przypory i ostrołukowe wnęki okienne.
We dawnych wnętrzach klasztornych odnajdziemy również sklepienia kolebkowo-żebrowe.
Współcześnie w budynku poklasztornym znajduje się Zespół Kolegiów Nauczycielskich w Łowiczu.

Data lub czas powstania

XV w.

Klasztor wybudowano w latach 1464–1473, kościół wzniesiono ok. 1582 r.

Materiał budowlany

Klasztor pierwotnie był drewniany, obecnie wszystkie zabudowania klasztorne są murowane.

Historia

W XV w. arcybiskup Jan Gruszczyński sprowadził do Łowicza zakon Bernardynów, fundując im klasztor (poł. XV w.) i kościół (ok. 1582 r.). Przez następne stulecia dobudowano kolejne skrzydła w zabudowaniach przyklasztornych. Wschodnie z XVI w. rozbudowano przed 1603 r. Południowe i zachodnie wybudowano prawdopodobnie ok. 1706 r. wg projektu Samuela Fichera z fundacji Wiktora Raczyńskiego – wojewodzica poznańskiego. W czasach świetności w klasztorze mieściła się bogata w zbiory biblioteka.
W okresie rozbiorów Łowicz znalazł się w zaborze pruskim, a zabudowania klasztorne w 1805 r. zostały przejęte przez nowe władze. Wówczas też zniszczono nagrobki pochowanych w kościele: rodziny Walewskich, Wiktora Raczyńskiego, księżnej Katarzyny Zbarskiej, Wawrzyńca Kaweckiego – stolnika rawskiego i dworzanina prymasów łowickich. W latach klasztor 1818–1823 przebudowano je na koszary, zaś w kościół zamieniono na cerkiew w 1836 r.
W 1920 r. obiekt odrestaurowano adaptując go na Państwowe Seminarium Nauczycielskie.

Forma ochrony prawnej

Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:

• Zespół klasztorny bernardynów w Łowiczu - Kościół pw. św. Bartłomieja, nr rej.: 542-VI-40 z 1947-03-06
• Zespół klasztorny bernardynów w Łowiczu - Ogród, nr rej.: 1158/297 z 1974-06-14
• Zespół klasztorny bernardynów w Łowiczu - Kościół pw. św. Bartłomieja, nr rej.: 126/111 z 1967-08-18
• Zespół klasztorny bernardynów w Łowiczu - Klasztor, nr rej.: 568/122 z 1967-08-18
• Zespół klasztorny bernardynów w Łowiczu - Klasztor, nr rej.: 111-VI-20 z 1961-03-18

Położenie obiektu

Obiekt położony bezpośrednio przy ulicy, w pobliżu parking.

Dostępność

Budynek dawnego klasztoru dostępny w godzinach pracy Kolegium Nauczycielskiego.

Źródła, informacje w Internecie

• Popławska I., Łowicz i okolice, Łódź 1972;
• Katalog zabytków w Polsce, red. J. Łoziński, t. II, Województwo Łódzkie, Państwowy Instytut Sztuki, Warszawa 1954;
• www.lowicz.eu.