Zespół kościelny w Ozorkowie

W czasie rozwoju miasta i powstawania osady przemysłowej na początku XIX w. do Ozorkowa zaczęli zjeżdżać osadnicy ewangeliccy z różnych części ziem polskich i Europy. W latach 1840–1842 powstał kościół klasycystyczny.

Opis

Budynek kościoła powstał w latach 1840–1842 jako budowla klasycystyczna. Jest to dosyć duża budowla z olbrzymim portykiem klasycystycznym, który składa się z 4 olbrzymich kolumn na których wsparty jest tympanon. Nad tympanonem znajdują się rzeźby. Całość budowli zachowana w konwencji świątyni greckiej na planie prostokąta. Całość kościoła zwieńczona jest kopułą z małą wieżyczką.

Data lub czas powstania

1840 r. (XIX w.)

Dzisiejszy kościół 1840–1842.

Materiał budowlany

Kościół murowany z cegły.

Historia

W czasie rozwoju miasta i powstawania osady przemysłowej na początku XIX w. do Ozorkowa zaczęli zjeżdżać osadnicy z różnych części ziem polskich i Europy. Większość tej ludności była wyznania ewangelickiego, już w 1814 r, zaczął się kreować luźna wspólnota ewangelików. Pierwszym duchownym został ks. Fryderyk Ferdynand Schulz. Oficjalna parafia powstała dopiero w 1826 r. Właściciel Ozorkowa Ignacy Stażyński przekazał parafii 1 morgę ziemi i ogród, zobowiązał się także wypłacać pensję, na utrzymanie parafii.

Zbudowano drewniany kościół, wraz z drewnianą dzwonnicą. Jeden z dzwonów z ówczesnej dzwonnicy został przeniesiony na cmentarz.

Mały drewniany kościół, okazuje się mieć niestabilną konstrukcję i parafia staje przed koniecznością modernizacji swojej parafii. Z pomocą przychodzą ozorkowscy fabrykanci, także ewangelicy: Christian Wilhelm Werner oraz Maciej Fryderyk Schlósser. Z ich wielką pomocą powstaje w latach 1840–1842 kościół neoklasycystyczny. W jego wnętrzu można odnaleźć tablice poświęcone rodzinom obu fundatorów.

Innym wielkim fundatorem parafii w Ozorkowie jest Henryk Schlósser, w 1882 r. na własny koszt buduje nową, obecną dzwonnicę, przeprowadza renowację kościoła upiększającą jego wnętrze, buduje trzyklasową szkołę oraz piękny dom starców, zarówno dla ewangelików jak i katolików. Przed l wojną światową parafia w Ozorkowie była jedną z najzamożniejszych parafii ewangelickich w Polsce.

Dzwonnica znajduje się nieopodal kościoła, jest to piękna strzelista wieża w stylu klasycystycznym.

Czasy po II wojnie światowej diametralnie zmieniły oblicze parafii w Ozorkowie. W pierwszym okresie budynek kościoła zamieniony został na obóz i przedstawiał obraz nędzy i rozpaczy. Parafia pozbawiona duszpasterza i możliwości jakiejkolwiek działalności i egzystencji praktycznie przestała istnieć. Budynek kościoła po likwidacji obozu zostaje zabrany i użytkowany przez kościół rzymsko-katolicki. Podjęto starania o zwrot kościoła, które zakończyły się powodzeniem w 1953 r.

Odzyskany w 1953 r., kościół był ogromnie zdewastowany, pozbawiony organów, ławek, oświetlenia elektrycznego, dzwonów i wielu innych potrzebnych rzeczy. Stopniowo i systematycznie przeprowadzono różne naprawy i uzupełniono braki.

Od roku 1997 do roku 2000 na przełomie miesięcy lipca i sierpnia w kościele odbywały się Dni Muzyki Kameralnej organizowane pod patronatem Burmistrza Miasta Ozorkowa i kierownictwem artystycznym Ryszarda J. Osmolińskiego. Parafia włącza się w działalność charytatywną zbierając prezenty pod choinkę dla dzieci na Ukrainie. Dla dzieci z terenu Ozorkowa wskazanych przez nauczycieli i Ośrodek Pomocy Społecznej organizuje akcję gwiazdkowej niespodzianki.

Forma ochrony prawnej

Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:
  • Zespół kościelny w Ozorkowie – Plebania, nr rej.: A/537 z 1967-08-11
  • Zespół kościelny w Ozorkowie - Kościół ewangelicki, nr rej.: A/535 z 1967-08-11
  • Zespół kościelny w Ozorkowie - Dzwonnica, nr rej.: A/536 z 1967-08-11

Źródła, informacje w Internecie

www.ozorkow.luteranie.pl