Kościół parafialny pw. Przemienienia Pańskiego

Gotycki kościół pochodzący z 1 poł. XVI w. Na południowej ścianie umieszczony jest późnogotycki portal z XVI w. Na terenie kościelnym można obejrzeć także XVIII-wieczną drewnianą dzwonnicę oraz cmentarz.

Opis

Kościół w Sierzchowach to budowla orientowana, jednonawowa, z zamkniętym wielobocznie krótkim prezbiterium. Po obu stronach nawy znajdują się oszkarpowane symetryczne przybudówki, w których mieści się zakrystia i skarbczyk, a z drugiej strony – kaplica św. Anny. Charakterystyczne są frontowe, drewniane, ćwiekowane drzwi do świątyni, na pasowych zawiasach oraz trzy późnogotyckie portale.

Obok kościoła otoczonego murowanym ogrodzeniem stoi drewniana dzwonnica z XVIII w. oraz murowana plebania wzniesiona na początku XX w. Przy świątyni rosną lipy będące pomnikami przyrody.

Data lub czas powstania

XVI w.

Świątynia wzniesiona w latach 1520–1539.

Materiał budowlany

Budynek murowany z cegły.

Historia

Parafię w Sierzchowach erygowano w 1394 r., dokonał tego arcybiskup gnieźnieński. Źródła wskazują na istnienie na miejscu dzisiejszego kościoła drewnianej kaplicy, która posiadała murowane prezbiterium. Ten najstarszy budynek przebudowano w 1410 r. na drewniany kościół. Budowę świątyni w dzisiejszym kształcie rozpoczęto w 1520 r. z fundacji starosty rawskiego Jana Sierzchowskiego oraz jego syna, o czym wspomina wmurowana tablica. Na przełomie XVI i XVII w. kościół stał się przejściowo zborem ariańskim. Na początku XVIII w. obok kościoła powstał szpital parafialny. W 1915 r. kościół doznał znaczących zniszczeń podczas ostrzału artylerii. Odbudowano go w latach 1917–1920, na pamiątkę wmurowując w północną ścianę pocisk artyleryjski, który trafił w budynek dokonując jego destrukcji. Nowy ołtarz ukończono dopiero w 1939 r.

Rodzaj zbiorów, ekspozycji

Wnętrze zdobi gwiaździste sklepienie oraz cenne ołtarze. Ołtarz główny zniszczony w 1915 r. odbudowano w 1939 r. i zdobi go motyw „Ostatniej Wieczerzy” z lipowego drewna. Warto zwrócić także uwagę na barokowy boczny ołtarz św. Anny ufundowany w 1681 r. oraz neobarokowy ołtarz boczny z XIX w. zdobny w obrazy. Na uwagę zasługują również dwie kamienne kropielnice z XVI i XVII w. oraz drewniana, renesansowa ambona.

Ciekawostki

W przedsionku kościoła zawieszono na łańcuchu kość mamuta, wykopaną nieopodal. Według legendy rozpad kości wieścić ma nadejście końca świata.

Corocznie w dniu 6 sierpnia odbywa się uroczysty odpust Przemienienia Pańskiego.

Forma ochrony prawnej

Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:

• Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP - Dzwonnica, nr rej.: 798/250 z 1967-12-27
• Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP - Cmentarz przykościelny, nr rej.: 979/A z 1994-11-16
• Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP, nr rej.: 266/198 z 1967-12-27
• Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP, nr rej.: 485-XI-26 z 1949-09-09

Położenie obiektu

Kościół znajduje się w centrum miejscowości, przy drodze głównej, na wzniesieniu w otoczeniu lipowego starodrzewia.

Dostępność

Kościół z zewnątrz dostępny bez ograniczeń. Wewnątrz dostępny wyłącznie przed i po nabożeństwach lub po wcześniejszym uzgodnieniu z księdzem.

Źródła, informacje w Internecie

• Sölle P., Powiat rawski. Przewodnik turystyczny, Łódź 2010;
• www.diecezja.lowicz.pl/serwis/index.php?id=55&idd=108.