Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach

Pałac arcybiskupi to jeden z najciekawszych zabytków Skierniewic. Obiekt powstał w latach 1609–1619 i był świadkiem wielu ważnych wydarzeń historycznych.

Opis

Pałac jest budynkiem dwukondygnacyjnym, wybudowanym w stylu klasycystycznym. Jest to przepiękna rezydencja położona w malowniczym parku o charakterze krajobrazowym (ok. 30 ha). Pałac ma ciekawą kaplicę prymasowską przekrytą półkopułą z latarnią, ogromną bibliotekę i salę „Pod Jutrzenką” z 1835 r. z pięknym malowanym plafonem, dzieło Antoniego Blanka.

Data lub czas powstania

1762 r. (XVIII w.)

Pałac powstał w oparciu o budynki z XVII w. (1609–1619).

Materiał budowlany

Obiekt murowany z cegły.

Historia

W miejscu rezydencji prymasowskiej znajdował się drewniany dwór, w którym to mieszkał arcybiskup Jarosław Bogoria ze Skotnik. W  XVII w. pałac okazał się zbyt mały, aby przyjmować dostojników kościoła i w tym czasie rozpoczęto budowę renesansowego pałacu murowanego. Wtedy także założono park. W XVIII w. rezydencja została zniszczona przez pożar, a następnie przebudowana wg projektu Efraima Schroegera.

Od połowy XVII w. pałac był siedzibą prymasów, którzy przenieśli się tu z Łowicza, aby podczas nieobecności króla lub w okresie bezkrólewia rządzić krajem. To w Skierniewicach odbywały się spotkania osób wysokiej rangi państwowej, na których podejmowano istotne dla państwa decyzje.

W 1820 r. car Aleksander I przekazał Skierniewice z pałacem swojemu bratu wielkiemu Księciu Konstantemu.

W 1884 r. w pałacu arcybiskupim odbyło się spotkanie trzech zaborców (Aleksandra III, Wilhelma I i Franciszka Józefa I), czyli tzw. spotkanie trzech czarnych orłów.

Po II wojnie światowej w latach 60. ponownie przebudowano pałac odtwarzając pierwotny styl klasycystyczny.

Od 1964 r. pałac jest siedzibą Instytutu Warzywnictwa. W 2004 r. ustanowiono patrona szkoły prof. Emila Chroboczka (założyciela instytutu, naukowca, organizatora wielu prac restauracyjnych całego kompleksu pałacowego).

Rodzaj zbiorów, ekspozycji

Wnętrza pałacowe wraz z wyposażeniem.

Wystawa poświęcona Emilowi Chroboczkowi, założycielowi Instytutu Warzywnictwa.

Ciekawostki

W  sali z plafonem „Pod Jutrzenką” bogini świtu ma twarz Joanny Grudzińskiej, żony wielkiego Księcia Konstantego.

Forma ochrony prawnej

Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:

• Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach - Obora (wozownia), nr rej.: 903/271 z 1967-12-29
• Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach - Oficyna II, nr rej.: 901/269 z 1967-12-29
• Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach - Park, nr rej.: 904/272 z 1967-12-29
• Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach - Oficyna III, nr rej.: 902/270 z 1967-12-29
• Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach - Pałacyk myśliwski, nr rej.: 899/267 z 1967-12-29
• Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach - Oficyna I, nr rej.: 900/268 z 1967-12-29
• Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach - Kuchnia, nr rej.: 897/265 z 1967-12-29
• Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach - Holendernia, nr rej.: 898/266 z 1967-12-29
• Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach - Pałac, nr rej.: 896/264 z 1967-12-29
• Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach - Brama z kordegardami, nr rej.: 284/212 z 1967-12-29
• Zespół pałacu arcybiskupiego w Skierniewicach - Brama z kordegardą, nr rej.: 248-XII-9 z 1950-04-29

Położenie obiektu

Obiekt położony jest w w niedalekiej odległości od ul. Konstytucji 3 Maja. Otoczony przez park miejski.

Dostępność

Wnętrza – po wcześniejszym umówieniu.

Zewnętrze – w godzinach pracy Instytutu Warzywnictwa (instytucja mieszcząca się obecnie w pałacu).

Źródła, informacje w Internecie

• Witold Nastiuszonek, Skierniewice i okolice, Warszawa 1985;
• Marian Rożej, Zabytki architektury województwa skierniewickiego, Skierniewice, bdw;
• www.zamkilodzkie.pl/pliki/skiern_palac.htm.