Drukuj

Kościół parafialny pw. św. Józefa Oblubieńca

Drewniany kościół pw. św. Józefa jest najstarszą świątynią w Łodzi. Powstały w XVIII w., przeniesiony ponad 100 lat później na obecne miejsce do dnia dziś służy parafianom jako miejsce do modlitw, kontemplacji i mszy świętych również w rycie trydenckim.

Opis

Świątynia z drewna modrzewiowego, jednonawowa, jednokalenicowa, oszalowana z zewnątrz w stylu klasycznym z elementami barokowymi. Obiekt w konstrukcji zrębowej z mniejszym, prostokątnym prezbiterium oraz trzema zakrystiami wzdłuż osi i po bokach. Kruchta świątyni została zwieńczona trójkątnym szczytem. Obiekt posiada sygnaturkę.

Otynkowane wnętrze kościoła zostało podzielone rzędami kolumn na trzy części przypominające nawy. Neobarokowe wnętrze kryje ołtarz główny i 4 ołtarze boczne pochodzące z pocz. XX w. Ściany ukazują wspaniałą polichromię z poł. lat 50. XX w. Tuż przy wejściu znajduje się pamiątka po dawnym cmentarzu w formie nagrobka w kształcie katafalku. Nieopodal świątyni znajduje się także zabytkowa, drewniana, XVIII wieczna dzwonnica, którą wieńczy namiotowy dach. Wewnątrz znajdują się dwa dzwony spiżowe i jeden stalowy z połowy XX w.

Data lub czas powstania

1765 r. (XVIII w.)

Obiekt w starej lokalizacji powstał w latach 1765–1768, natomiast przy ul. Ogrodowej znajduje się od roku 1888.

Materiał budowlany

Świątynia zbudowana z drewna modrzewiowego.

Historia

Świątynia znajdująca się obecnie przy ul. Ogrodowej została zbudowana z inicjatywy biskupa kujawskiego Antoniego Ostrowskiego w czasach Łodzi rolniczej. Budowa trwała w latach 1765–1768, a ukończony obiekt otrzymał wezwanie Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Pierwotnie znajdował się na Starym Mieście, przy obecnym Placu Kościelnym. Intensywny rozwój miasta rozpoczęty w latach 20. XIX w. spowodował gwałtowny wzrost liczby mieszkańców, a co za tym idzie konieczność rozbudowy świątyni.

W latach 30. XIX obiekt został wydłużony i oszalowany. Niemniej jednak w związku z ciągłym wzrostem liczby parafian koniecznym stało się podjęcie zdecydowanych kroków, celem przystosowania kościoła do potrzeb wiernych. W roku 1888 r. rozpoczęto budowę nowego murowanego kościoła, natomiast stary obiekt postanowiono zburzyć. Planom tym sprzeciwił się ówczesny proboszcz, który zaproponował inne rozwiązanie. Stary kościół rozebrano i przeniesiono na plac po byłym cmentarzu przy ul. Ogrodowej. Wspomniana nekropolia została zamknięta w poł. XIX z powodu przepełnienia. Przeniesienie i odbudowanie budowli w nowej lokalizacji odbywało się pod kierownictwem architekta Konstantego Wojciechowskiego, niemniej jednak świątynię odtworzono w pierwotnej postaci dokonując przy tym wymiany elementów drewnianych. Cała operacja została sfinansowana przez Izraela Poznańskiego. Od 1910 kościół został siedzibą nowej parafii pw. św. Józefa. Od XX w. świątynię poddawano licznym modernizacjom dodając m.in. boczne kaplice i wprowadzając podział na nawy. Mimo to obiekt zachował strukturę oryginalnej świątyni z XVIII w. pozostając żywym pomnikiem historii.

Ciekawostki

Władze carskie niechętnie odniosły się do pomysłu przeniesienia świątyni na nową lokalizację. Niemniej jednak ówczesny proboszcz zapewnił, iż umieści w ołtarzu głównym obraz św. Mikołaja, który stanie się miejscem wznoszenia modłów za zmarłego w 1855 r. Cara Mikołaja I. Koncepcja zyskała aprobatę władz i tym samym uzyskano zgodę na przenosiny.
Wg informacji zawartych na stronie parafii istnieją podania mówiące o tym, iż przeniesienie kościoła trwało jeden dzień, dzięki wsparciu pracowników fabryki Poznańskiego znajdującej się nieopodal miejsca rekonstrukcji świątyni.

Forma ochrony prawnej

Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:
  • Kościół parafialny pw. św. Józefa Oblubieńca - Dzwonnica, nr rej.: A/11 z 1971-01-20
  • Kościół parafialny pw. św. Józefa Oblubieńca, nr rej.: A/10 z 1971-01-20

Położenie obiektu

Obiekt położony w centrum miasta. W pobliżu pałacu I. K. Poznańskiego i kompleksu Manufaktury. Dostępność za pośrednictwem komunikacji miejskiej. Tramwajami linii 2, 3, 6, 7, 11, 15 i 16 lub autobusem linii 59, 78, 96 na przystanku Zachodnia - Legionów.

Dostępność

Obiekt dostępny podczas mszy i nabożeństw.

Źródła, informacje w Internecie

Galeria