Łęczycki obszar kulturowy

Obszar Łęczycki jest jednym z większych z zaproponowanych regionów atrakcyjnych kulturowo w województwie Łódzkim. Historycznie związany z Kazimierzem Wielkim oraz legendarnym diabłem Borutą.

Opis

Obszar Łęczycki to jeden z najbogatszych w historię regionów w województwie łódzkim. Położenie w dolinie Bzury, żyzne gleby i obfitość lasów od tysięcy lat przyciągała osadników do zakładania osad i grodzisk. Dziś w krajobrazie dominuje rolnictwo, ale między polami i wioskami znajdziemy mnóstwo pamiątek wspominających o bogatej przeszłości regionu.

W centralnej części regionu znajduje się Łęczyca. Miasto zachowało średniowieczny układ ulic, w centrum znajduje się czworoboczny rynek z ratuszem. Współczesny łęczycki ratusz powstał w miejscu poprzedniego w latach 1787–1790. Jest to budynek piętrowy, wybudowany w stylu klasycystycznym. Mieści się tu m.in. informacja turystyczna, Urząd Stanu Cywilnego oraz Sala Reprezentacyjna Urzędu Miasta. Rynek otaczają kamienice mieszczańskie z XIX wieku.

Do najcenniejszych zabytków należy Zamek królewski zbudowany na planie prostokąta o wymiarach 61 m na 46 m. Wykonany został z czerwonej cegły. Prowadzi do niego okazała brama, do której przylega trzykondygnacyjny budynek mieszkalny zwany „nowym domem”. Obecnie mieści się w nim Muzeum Ziemi Łęczyckiej. W południowo-zachodnim narożniku murów wznosi się wysoka wieża, na dole czworoboczna, wyżej nad murami przechodząca w ośmiobok. Rozciąga się z niej wspaniały widok na całą Łęczycę i okoliczne pola. Na dziecińcu zachowały się pozostałości tzw. starego domu, który w czasach pruskich zamieniono na skład amunicji (stąd jego współczesna nazwa „prochownia”). Obecnie mieści się w nim niewielka restauracja, z klimatycznym wnętrzem wyposażonym m.in. w piec chlebowy. Kościół pw. św. Andrzeja został konsekrowany w 1425 r. choć źródła podają, iż w tym miejscu świątynia istniała już od XIII w. Kościół to trzynawowa, gotycka budowla postawiona na planie krzyża łacińskiego, z wielobocznie zamkniętym prezbiterium, stromym dwuspadowym dachem oraz smukłą, wysoką sygnaturką. Obok znajduje się dzwonnica będąca dawną basztą obronną z XV w. W najbliższym sąsiedztwie możemy podziwiać także budynki klasztorne obecnie użytkowane przez zakon sióstr Norbertanek. Całość kompleksu otacza mur z wykonaną z żelaza, kutą bramą. W skład zespołu klasztornego Bernardynów w Łęczycy wchodzi kościół i klasztor zbudowany w 1631 r. poza obwodem dawnych murów miejskich. Fasadę jednonawowej świątyni zdobi wczesnobarokowy szczyt z rozbudowaną dekoracją architektoniczną. Wnętrze kościoła posiada bogaty wystrój rokokowy z 2 poł. XVIII w. W mieście warto obejrzeć także cmentarz rzymskokatolicki oraz ewangelicki z XIX wieku. Ciekawostką w mieście jest zespół dawnego klasztoru Dominikanów zbudowany w XIV wieku, który od czasów pruskich do 2006 roku, mieścił więzienie. W powojennej Polsce było uznawane za jedno z najcięższych w kraju. W mieście co roku organizowane są liczne imprezy plenerowe. Międzynarodowy Turniej Rycerski to jedna z większych imprez w Polsce, przedstawiająca średniowieczne tradycje rycerskie. Sejmik Staropolski przypomina szlachecką świetność kraju z XVII wieku, natomiast Jarmark Benedykta Polaka, przybliża postać XIII wiecznego podróżnika, który udał się właśnie z Łęczycy do Azji, odkrywając nieznane do tej pory w Europie regiony i kultury.

Wirtualny spacer w 3D

Łódzki Szlak Konny – Miejsce postojowe Witów

Podczas rajdu lub wędrówce po Łódzkim Szlaku Konnym możesz skorzystać z miejsca postojowego. Jest ono świetnie przystosowane dla koniarzy, ale jednocześnie daje możliwość odpoczynku dla innych turystów.

Niewątpliwie jednym z najcenniejszych zabytków obszaru, jak i całego kraju jest archikolegiata w Tumie z 1161 roku. Świątynia jest klasyczną budowlą romańską, na co wskazuje m.in. imponujący tympanon. Ciekawe są także freski. Cechami charakterystycznymi stylu są: budulec, którym jest ciosany kamień, liczne małe okrągłe wieżyczki, małe okienka zdradzające charakter obronny, zakończenie prezbiterium okrągłą absydą. Jest także podobno największą świątynią zbudowaną w tym stylu w Polsce. W podziemiach archikolegiaty zachowały się relikty opactwa NMP związanego ze św. Wojciechem, którego sanktuarium i relikwie znajdują się obecnie w Tumie. Nieopodal kolegiaty znajduje się pierścieniowate grodzisko kasztelańskie położone w dolinie Bzury, rozbudowane przez Bolesława Krzywoustego i spalone w XIII w. przez Litwinów. Znane pod nazwą „Szwedzkiej Góry”. W planach jest stworzenie rekonstrukcji średniowiecznego grodu, które będzie pełniło funkcję edukacyjną dla przybywających do Tumu turystów.

Powstanie miejscowości Góra Świętej Małgorzaty związana jest z legendą, która głosi, że św. Małgorzata, wędrując przez świat, odwiedzała różne miejscowości, pukała do wszystkich drzwi. Nie zawsze jednak była chętnie przyjmowana przez ludzi. W jednej wiosce, ludzie okazali się gościnni i życzliwie przyjęli świętą do swych domów. Chcąc się odwdzięczyć mieszkańcom za gościnność św. Małgorzata zebrała z pól kamienie i usypała z nich górę. Na tej górze wybudowano kościół i nazwano wzniesienie jej imieniem. Do dnia dzisiejszego okoliczne pola są jednymi z żyźniejszych w centralnej Polsce. Na wzniesieniu znajduje się kościół pw. św. Małgorzaty wzniesiony z fundacji kanoników laterańskich. W ciągu wieków świątynia była wielokrotnie odnawiana, a ostatecznie gruntownie przebudowana w XV stuleciu. W 1818 r. car Aleksander I zamknął klasztor i skonfiskował jego dobra, jednak świątynia przetrwała. W czasie II wojny światowej zbocza wzniesienia, na którym posadowiono kościół były eksploatowane jako źródła żwiru, ale udało się uchronić świątynię, która w zasadniczym kształcie przetrwała do dziś.

We wschodniej części obszaru znajduje się miejscowość Piątek, znana w kraju z pomnika stojącego na środku miejskiego placu, mówiącego o znajdującym się tu centrum geometrycznym Polski. Sama miejscowość prężnie rozwijała się w średniowieczu. Dogodne położenie na skrzyżowaniu szlaków spowodowało szybki rozwój handlu, w tym co tygodniowe targi organizowane najprawdopodobniej w piątki. Dziś w centrum znajduje się kościół z 1460 roku z barokowym wnętrzem, oraz dawny kościół mariawicki.

W zachodniej części obszaru znajduje się miejscowość Besiekiery z ruinami zamku. Obiekt został wzniesiony na przełomie XV i XVI wieku z fundacji Mikołaja Sokołowskiego. Zamek został rozbudowany w XVII wieku, ale nigdy nie zyskał dużej rangi w regionie. Już w XIX wieku z braku funduszy właścicieli zamek popadł w ruinę. Dziś ruiny zamku są chętnie odwiedzane przez turystów. W planach gminy jest utrwalenie ruin, modernizacja fosy i stworzenie Parku Historycznego. Na zamku co roku organizowane są turnieje rycerskie.

Ciekawą miejscowością regionu jest Grabów. Po pierwsze słynie z cebuli, w roku 2011 odbył się już XVIII Ogólnopolski Dzień Cebulowy. Gmina Grabów może pochwalić się także własną grabowską odmianą cebuli. Co roku we wtorek po Lanym Poniedziałku w centrum miejscowości odbywają się Ogólnopolskie zawody gry w Palanta. Dwie drużyny z Klubu Palanciarza rozgrywają tradycyjny mecz między niebem a piekłem.

Obszar Łęczycki może poszczycić się także wieloma zespołami pałacowo-parkowymi. Najcenniejszy znajduje się w Goślubiu. Pałac z 1840 roku prezentuje styl klasycystyczny. Najciekawszym elementem architektonicznym jest taras na pierwszym piętrze oparty na czterech kolumnach. W Siemienicach znajduje się zespół pałacowy z XIX w. otoczony pięknym parkiem. Miłośnicy dawnych zabudowań dworskich odnajdą coś dla siebie także w Daszynie, Srebrnej, Byszewie, Młogoszynie oraz w Smolicach.

Do atrakcji przyrodniczych regionu należy wpisana do projektu Natura 2000 pradolina Pradolina Warszawsko-Berlińska. Jest to wielka wklęsła forma ukształtowania terenu, powstała w klimacie peryglacjalnym (plejstocen) w okresie cofania się lądolodu z terenu Polski po zlodowaceniu północnopolskim. Powstałą w ten sposób doliną płynie dziś rzeka Bzura i rzeka Ner.

Charakterystyka zagospodarowania turystycznego

Baza turystyczna regionu dopiero się mocno rozwija, zwłaszcza dzięki powstałemu w regionie międzygminnemu projektowi Centralny Łuk Turystyczny. Przez obszar Łęczycki przebiega sieć Romańskich Szlaków Samochodowych. Wiele gospodarstw opiera swój rozwój na turystyce konnej, która prężnie rozwija się wzdłuż stworzonego Łódzkiego Szlaku Konnego. Przez obszar Łęczycki poprowadzony jest 6, 7 i 8 odcinek pętli zewnętrznej Łódzkiego Szlaku Konnego. W Bowętowie znajduje się Ośrodek Jazdy Konnej „Zitar”. W Kurzjamie jest gospodarstwo agroturystyczne Aliny Joźwiak, z możliwością nauki jazdy konnej. W Marynkach znajduje się gospodarstwo agroturystyczne „Arkana”. W Kterach i Goślubiu znajdują się stajnie, które są filią Stadniny Koni w Walewicach.

Obiekty bazy noclegowej, a zwłaszcza gastronomicznej rozwinięte są i zagęszczone wzdłuż drogi krajowej nr 1, biegnącej z północy na południe przez Łęczyce. W dolinie rzeki Bzury znajduje się wiele gospodarstw agroturystycznych.