Zespół zamkowy, obecnie Muzeum „Zbrojownia” w Liwie

Zamek w Liwie należał do książąt mazowieckich i był najdalej wysuniętą na wschód ich siedzibą. Dziś z dala widać masywną ceglaną wieżę wspartą na masywnych skarpach. Na zamku po zmroku spotkać można Żółtą Damę...

Opis

Ruiny gotyckiego zamku książęcego.

Muzeum „Zbrojownia” na zamku w Liwie ma swoją siedzibę w odbudowanym dworze oraz w wieży bramnej. Prezentuje historię zamku, zbiory malarstwa i grafiki oraz broń i uzbrojenie z różnych epok – broń białą, palną i drzewcową z XV–XX w. Chlubi się także kolekcją portretu sarmackiego z XVII–XVIII w. Wnętrza zdobią zabytkowe meble i tkaniny.

Zamek jest także siedzibą Bractwa Rycerskiego Ziemi Mazowieckiej i Podlaskiej.

Data lub czas powstania

XIII w.

Materiał budowlany

Murowany – cegła, kamień.

Historia

Zamek zbudował w końcu około 1429 r. książę warszawski Janusz I Starszy na miejscu drewniano-ziemnego grodu. W następnych stuleciach zamek był niejednokrotnie przebudowywany. W XVII w. zniszczyli go Szwedzi. W 1782 r. szczątki zamku rozebrano i wybudowano dwór do celów kancelarii starościńskiej, został jednak zrujnowany w latach 1846–1855.

W trakcie II wojny światowej niemiecki starosta Ernst Grass miał zamiar rozebrać zamek w celu pozyskania cegły, jednak młody archeolog Otto Warpechowski przekonał go, iż warto go odbudować, gdyż był rzekomo zamkiem pochodzenia krzyżackiego. Prace renowacyjne, przerwane przez Niemców W 1944 roku Niemcy zastopowali odbudowę, ukończono ją jednak w 1961 r. Dzięki niej można dziś oglądać wieżę, mury i dwór.

W odrestaurowanym dworku miały swoją siedzibę urzędy gminne i biblioteka. Obecnie muzeum założone w 1963 roku zajmuje cały budynek dworu.

Ciekawostki

W okresie letnim na terenie zamku aranżowane są różnego rodzaju imprezy plenerowe, m.in. inscenizacje turniejów rycerskich, festyny archeologiczne różnych epok, spektakle „Ogień, światło muzyka ” a także koncerty, spektakle teatralne i poetyckie oraz wystawy.

Forma ochrony prawnej

Obiekt wpisany do rejestru zabytków jako zespół zamkowy, XV-XX w., nr rej.: 204 z 17.11.1959.

Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:

• Zespół zamkowy, obecnie Muzeum „Zbrojownia” w Liwie, nr rej.: 204 z 1959-11-17
• Zespół zamkowy, obecnie Muzeum „Zbrojownia” w Liwie – Wieża bramna, nr rej.: 204 z 1959-11-17
• Zespół zamkowy, obecnie Muzeum „Zbrojownia” w Liwie – Otoczenie w Liwie, nr rej.: dec. 1016 z 2011-09-15
• Zespół zamkowy, obecnie Muzeum „Zbrojownia” w Liwie – Pozostałości tzw. domu większego, nr rej.: 204 z 1959-11-17
• Zespół zamkowy, obecnie Muzeum „Zbrojownia” w Liwie – Pozostałości muru kurtynowego, nr rej.: 204 z 1959-11-17
• Zespół zamkowy, obecnie Muzeum „Zbrojownia” w Liwie – Kancelaria starostwa, nr rej.: 204 z 1959-11-17

Położenie obiektu

Zamek położony jest na niewielkim wzniesieniu wśród podmokłych łąk doliny Liwca, na skraju wsi.

Dostępność

Godziny otwarcia muzeum:

• wtorek-sobota w godz. 10:00–16:00,

• niedziele i święta w godz. 11:00–16:00.

W sezonie od 1 maja do 30 września:

• wtorek-piątek w godz. 10:00–16:00,

• soboty w godz. 10:00–18:00,

• niedziele i święta w godz. 11:00–18:00.

Muzeum nieczynne w poniedziałki, dni poświąteczne i święta narodowe.