Teatr Polski w Bielsku-Białej

Budynek teatru powstał w latach 1889–1890 wg projektu Emila Foerstera i jest wzorowany na architekturze teatrów w Wiedniu i Budapeszcie. Jego przebudowa miała miejsce w 1905 r., a ostatni remont w 2008 r. Teatr dramatyczny funkcjonuje od 1890 r.

Opis

Gmach Teatru Polskiego został wzniesiony w stylu eklektycznym, z motywami neoklasyki i neobaroku. W swoim kształcie, zgodnie z założeniem Foerstera, przypomina Operę Wiedeńską i Teatr Narodowy w Budapeszcie. Do dziś zachowała się kurtyna z 1890 r. przedstawiająca „Taniec Nimf”, wykonana w pracowni Franciszka Rottonary, stanowiąca jeden z najcenniejszych zabytków ruchomych w teatrze.

Repertuar Teatru Polskiego, obecnie pod dyrekcją Roberta Talarczyka, to przede wszystkim najnowsza dramaturgia polska i środkowoeuropejska, ale również repertuar rozrywkowy. Organizowane są tutaj również koncerty, recitale, czy też sylwestrowe gale. Ważnym elementem działalności teatru jest działalność edukacyjna. Organizowanie są więc tutaj oprowadzania, prelekcje i pokazy prezentujące tajniki pracy aktorów, a także pracowni perukatorskich, charakteryzatorskich, rekwizytorskich, etc. Teatr Polski zainaugurował także w poprzednich latach cykle spotkań, m.in. „Tajemnice Bielska i Białej”, „Fabryka sensacji – Proszyk i S-ka” oraz „Teatr Tekstu”, które cieszyły się ogromną popularnością zarówno wśród mieszkańców Bielska-Białej, jak i przyjezdnych. Instytucja rokrocznie więc rozpoczyna kolejne cykle, dedykowane zarówno sztuce teatralnej, jak i kulturze i historii Bielska-Białej, spełniając w ten sposób istotną rolę animatora i popularyzatora kultury.

Gmach Teatru Polskiego został wzniesiony w latach 1889–1890 według projektu wiedeńskiego architekta Emila von Förstera w stylu eklektycznym z przewagą neoklasycyzmu i neobaroku.

Wirtualny spacer w 3D

Bielsko-Biała – Teatr Polski

Gmach Teatru Polskiego został wzniesiony w latach 1889–1890 według projektu wiedeńskiego architekta Emila von Förstera w stylu eklektycznym z przewagą neoklasycyzmu i neobaroku.

Data lub czas powstania

1890 r. (XIX w.)

Gmach teatru pochodzi z końca XIX w. Podobnie długą historię ma sam teatr, który funkcjonuje z niewielkimi przerwami od 1890 r.

Materiał budowlany

Obiekt murowany – cegła.

Historia

Powstanie teatru związane jest nierozerwalnie z historią miasta, które w II poł. XIX w. było miastem zamożnym. W 1882 r. zamknięto salę teatralną z uwagi na niespełnienie przez nią przepisów pożarowych i to stało się bodźcem do podjęcia starań o wybudowanie nowej siedziby teatru. Powołany w 1887 r. Komitet Budowy Teatru zorganizował zbiórkę pieniędzy, i dzięki zaangażowaniu mieszkańców, zarówno tych bardziej, jak i mniej zamożnych, 30 września 1890 r. premierą „Snu nocy letniej” Wiliama Szekspira, Teatr Miejski rozpoczął swoją działalność. Od tej pory aż do końca II wojny światowej działała w nim zawodowa scena niemiecka. Dzięki staraniom powołanego w 1921 r. Towarzystwa Teatru Polskiego, wystawiony był w nim również polski repertuar. W okresie międzywojennym teatr uważany był za jedną z najlepszych scen prowincjonalnych CK monarchii. Jako jedna z nielicznych, a wreszcie jako jedyna zawodowa niemiecka scena w Polsce, utrzymywał niezwykle wysoki poziom. Na jego deskach występowali zarówno uznani niemieccy aktorzy, jak i gwiazdy polskiej sceny teatralnej, m.in. Jadwiga Smosarska, Stefan Jaracz czy Eugeniusz Bodo.

Historia Teatru Polskiego rozpoczyna się po II wojnie światowej, w 1945 r. Jako pierwsi w czerwcu 1945 r. na jego scenie pojawili się działacze reaktywowanej Sekcji Dramatycznej Towarzystwa Teatru Polskiego wystawiając „Krakowiaków i Górali” – operę Wojciecha Bogusławskiego uważaną za pierwszą operę narodową. Teatr zawodowy nie został jednak stworzony przez nich, a przez Stanisława Kwaskowskiego. Pierwotnie zamierzał on uczynić teatr filią teatru w Cieszynie, ale ostatecznie Bielsko stało się główną siedzibą Teatru Polskiego. Już w II poł. lat 40. XX w. teatr należał – wg Leona Schillera – do sześciu najlepszych scen w kraju. Również z tego powodu został bardzo szybko upaństwowiony – nastąpiło to już w 1949 r.

Do dnia dzisiejszego scena Teatru Polskiego w Bielsku-Białej szczyci się bardzo wysokim poziomem i należy do jednym z lepszych w kraju.

Forma ochrony prawnej

Teatr Polski jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków pod nr rej. A-459/86 z 27.10.1986 r. Do rejestru wpisany jest także budynek stolarni, pełniący obecnie funkcję rekwizytorni.

Położenie obiektu

Teatr Polski znajduje się w centrum miasta, na historycznym Dolnym Przedmieściu, przy ul. 1 Maja.

Dostępność

Teatr Polski jest ogólnodostępny. Informacje na temat jego repertuaru można znaleźć na stronie internetowej instytucji.

Źródła, informacje w Internecie

www.teatr.bielsko.biala.pl

www.it.bielsko.pl

Archiwum wg daty wydarzenia

Dokumenty