Muzeum Archidiecezji Częstochowskiej im. bpa Teodora Kubiny w Częstochowie
Opis
Muzeum Archidiecezji Częstochowskiej im. bpa Teodora Kubiny mieści się w gmachu Wyższego Seminarium Duchownego. Poświęcenia muzeum dokonał arcybiskup Stanisław Nowak w grudniu 1997 r. Od początku istnienia dyrektorem jest ks. Bogdan Blajer, który nie tylko gromadzi perły kultury sakralnej archidiecezji częstochowskiej, ale również organizuje w gmachu muzealnym wystawy sztuki sakralnej współczesnych twórców.
Wśród rzeźb prezentowanych w muzeum uwagę zwracają: figury Chrystusa czy postacie świętych, takie jak: św. Marcin z Mstowa z ok. 1500 r., czy św. Joachim datowany na poł. XVIII w. Kompozycje malarskie to w większości obrazy przedstawiające świętych bliskich polskiej duchowości religijnej, m.in. św. Annę, św. Antoniego Padewskiego, św. Rocha i św. Sebastiana, św. Pawła Pustelnika oraz sceny z życia Chrystusa i wizerunki Matki Bożej. Ciekawą część zbiorów stanowią numizmaty oraz medale wydawane z okazji różnych wydarzeń kościelnych i uroczystości religijnych, będące swoistym świadectwem historii Kościoła.
Data lub czas powstania
1997 r. (XX w.)
Historia
Diecezja częstochowska została erygowana przez papieża Piusa XI bullą „Vixdum Poloniae unitas” w 1925 r. Powstała z części diecezji kieleckiej (Zagłębie Dąbrowskie i tereny zawierciańskie) i południowej części diecezji włocławskiej. Jej terytorium leżało na pograniczu dawnej Wielkopolski i Małopolski i obejmowało tereny od Sosnowca w kierunku północnym aż do linii Lututów – Rozprza. Od wschodu granicę wyznaczała rzeka Pilica, a od zachodu rzeki Liswarta i Prosna. Terytorium diecezji liczyło 8 524 km². Były to tereny leżące na Wyżynie Częstochowskiej i Wyżynie Wieluńskiej wchodzące w skład Jury Krakowsko-Częstochowsko-Wieluńskiej.
U podstaw powstania diecezji częstochowskiej leżał fakt istnienia w Częstochowie na Jasnej Górze najbardziej sławnego sanktuarium maryjnego w Polsce. Nowa diecezja miała przyczynić się do jeszcze większego rozwoju pobożności maryjnej, a jej biskup miał być opiekunem „serca religijnego Polski”, jakim było i nadal jest sanktuarium jasnogórskie. Katedrą biskupią został kościół pw. św. Rodziny w Częstochowie. Diecezja częstochowska należała do metropolii krakowskiej. Jej patronką została wybrana Najświętsza Maryja Panna Królowa Polski.
Pierwszym biskupem częstochowskim został ks. dr Teodor Kubina, znany działacz narodowy i społeczny na Górnym Śląsku. W 1926 r. zorganizował podstawowe instytucje diecezjalne. Otworzył Seminarium Duchowne w Krakowie, a klerycy studiowali na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Celem podniesienia życia religijnego w diecezji powołał czasopisma: Wiadomości Diecezjalne, Niedziela i Czyn Katolicki. Utworzył Ligę Katolicką (1927) i Akcję Katolicką (1931).
W okresie okupacji hitlerowskiej terytorium diecezji zostało włączone do Ziem Wcielonych do III Rzeszy i do Generalnej Guberni. Częstochowa pozostała w Generalnej Guberni. Działał tu biskup i instytucje diecezjalne, ale w ograniczonym zakresie.
Po zakończeniu II wojny światowej biskup Kubina wznowił duszpasterstwo we wszystkich parafiach ziemi wieluńskiej, zmodernizował sieć parafialną i dekanalną.
Najcięższe represje władz komunistycznych przypadły na lata działalności biskupa dr Zdzisława Golińskiego (1951–1963).
Kolejny biskup – dr Stefan Bareła (1963–1984) – mimo olbrzymich trudności ze strony władz państwowych – powołał 58 parafii i 21 wikariatów terenowych. Jego staraniem rozpoczęto budowę 26 kościołów, a także budowę Wyższego Seminarium Duchownego w Częstochowie (1983). Powołał również Sekretariat Dokumentacji Soborowej (1967), który przekształcił później w Instytut Teologiczny (1981).
Biskup dr Stanisław Nowak rozpoczął działalność w diecezji częstochowskiej w 1984 r. W nowych warunkach politycznych zmodernizował sieć parafialną i dekanalną erygując dotychczas łącznie 110 parafii oraz przeniósł seminarium duchowne z Krakowa do Częstochowy. W tym okresie w Częstochowie odbył się VI Światowy Dzień Młodzieży z udziałem papieża Jana Pawła II, wybudowano wiele nowych świątyń, a bazylika archikatedralna otrzymała dwie wieże. Na mocy bulli papieża Jana Pawła II „Totus Tuus Poloniae pop ulus” (marzec 1992) została utworzona metropolia częstochowska (archidiecezja częstochowska, diecezje radomska i sosnowiecka). Pierwszym arcybiskupem metropolitą został dotychczasowy biskup częstochowski, dr Stanisław Nowak.
Położenie obiektu
Muzeum mieści się w gmachu Wyższego Seminarium Duchownego przy ulicy św. Barbary 41.
Dostępność
Muzeum jest czynne od wtorku do soboty w godz. od 9:00 do 13:00. Grupy szkolne należy zgłaszać wcześniej telefonicznie.