Kościół pw. św. Anny w Lublińcu
Opis
Kościół pw. św. Anny jest świątynią filialną rzymskokatolickiej parafii pw. św. Mikołaja w Lublińcu leżącej na terenie dekanatu Lubliniec należącego do diecezji gliwickiej.
Fundatorem kościoła był pochodzący ze starego mediolańskiego rodu hrabia Andrzej Cellary, właściciel ziemi lublinieckiej od 1645 r. Jego herb zachował się do dnia dzisiejszego w podstawie ołtarza głównego.
Świątynia została wzniesiona w 1653 r. poza obszarem właściwego miasta, które było wówczas otoczone obronnym wałem ziemnym, na terenie tzw. Przedmieścia św. Anny.
Kościół posiada trzy ołtarze: główny – św. Anny z obrazem patronki i figurami ewangelistów, drugi – Najświętszej Maryi Panny i trzeci – św. Antoniego Padewskiego. W jego przedsionku znajduje się ozdobny barokowy kartusz, który przypomina o przeprowadzonym w 1754 r. przez Andrzeja de Garnier remoncie. Figurują na nim barwne herby fundatora i jego żony oraz napis w języku łacińskim. W wyniku przebudowy i odnowienia zasadniczy kształt kościółka nie uległ zmianie, ale pozostawiono już tylko dwa duże okna w ścianie południowej oraz jedno małe okno w ścianie, która stanowi trójboczne zamknięcie od strony wschodniej. Na dachu zachowano tylko jedną wieżyczkę z sygnaturką.
W 1998 r. kościółek został całkowicie rozebrany i następnie zrekonstruowany.
Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego.
Data lub czas powstania
1653 r. (XVII w.)
Materiał budowlany
Kościół drewniany.Historia
Historia kościółka św. Anny zaczyna się wraz z przejęciem dóbr lublinieckich przez rodzinę Cellarych, którzy zostali jego fundatorami. Od 1653 r. rodzina ta wraz ze swym dworem przybywała w każdą niedzielę i święta z pobliskiego zamku do „swojego” kościółka św. Anny, gdzie uczestniczyła w mszach św. i nabożeństwach odprawianych przez kapelana zamkowego, ks. Joachima Seraphina. Zaświadcza o tym protokół powizytacyjny parafii św. Mikołaja z 1679 r.
W 1727 r. Lubliniec wraz z tzw. „państwem lublinieckim” przestał być własnością rodu Cellarych – wdowa po ostatnim spadkobiercy, hr. Piotrze Jarosławie Cellarym, sprzedała majątek baronowi Piotrowi de Garnier. Następnym panem ziemi lublinieckiej został jego syn Andrzej, który pojął za żonę Antoninę de Waldstaetten. Za ich panowania, w 1754 r., nastąpiła gruntowna przebudowa i odnowienie kościółka św. Anny.
W okresie II wojny światowej kościółek nie był użytkowany przez wiernych. W 1941 r. ks. Jan Jarczyk, administrator parafii św. Mikołaja, w latach wojny, wnioskował u władz rejencji opolskiej o przeniesienie kościółka jako kaplicy cmentarnej na teren nowego cmentarza. W 1942 r. natomiast próbował uzyskać zgodę na odprawienie uroczystości odpustowych 26 lipca. Jednakże po orzeczeniu komisji rzeczoznawców potwierdzającym znaczne uszkodzenie elementów budowli, obydwa wnioski zostały odrzucone. Wkrótce po wojnie odrzucono kolejny projekt przeniesienia kościółka – tym razem do Kokotka. W ten sposób świątynia nadal jest cennym zabytkiem Lublińca.
Ponieważ w następnych latach kościół uległ dewastacji i groził zawaleniem, za zgodą władz kościelnych i Konserwatora Wojewódzkiego z Częstochowy, został on w 1998 r. całkowicie rozebrany i następnie zrekonstruowany na nowych fundamentach. W lipcu 2004 r., w święto św. Anny, został uroczyście konsekrowany.
Od 1922 r. bezpośrednią opiekę nad kościółkiem sprawują członkowie rodziny Okwieka, która zamieszkuje sąsiadujący z nim budynek.
Forma ochrony prawnej
Kościół jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków pod nr rej. 398/60 z 12.03.1960 r. (brak decyzji w KOBiDZ) oraz 84/78 z 01.03.1978 r.
Położenie obiektu
Kościółek jest położony u zbiegu ulic św. Anny i Pasiecznej.
Dostępność
Kościół jest otwierany podczas nabożeństw i uroczystości kościelnych. Od maja do października nabożeństwa odbywają się w porządku zgodnym z ogłoszeniami parafialnymi parafii św. Mikołaja w Lublińcu. Centralne uroczystości odbywają się w dniu św. Anny 26 lipca.
Źródła, informacje w Internecie
www.mikolaj-lubliniec.gliwice.opoka.org.pl/koscioly/swanna/index.html