Dworek w Kamyku

Murowany dworek, zwany również pałacem, reprezentuje klasyczną architekturę dworu polskiego. Został zbudowany w 1840 r. przez rodzinę Kołaczkowskich. Jest przykładem ostatnich, najbardziej typowych dworów pochodzących z epoki romantyzmu i oświecenia.

Opis

Dworek w Kamyku reprezentuje klasyczną architekturę polskiego dworu. Jest to budynek murowany, parterowy, wysoko podpiwniczony, z węższym półpiętrem na osi, skierowany elewacją frontową w kierunku północnym. Wzniesiony został w 1840 r. na planie czworokąta. Jego frontową elewację zdobi okazały, poprzedzony schodami, toskański portyk kolumnowy zwieńczony trójkątnym przyczółkiem. Oś elewacji ogrodowej zaakcentowana jest toskańskimi pilastrami. Przed nią znajduje się ganek. Dłuższe elewacje są dziewięcioosiowe, krótsze trójosiowe. Ściany wieńczy belkowanie z tryglifami we fryzie i datą budowy na elewacji ogrodowej. Układ wnętrza jest dwutraktowy z sienią na osi i salonem w głębi. Wraz ze szczątkowo zachowanymi XIX-wiecznymi zabudowaniami gospodarczymi (murowany czworak), dworek wznosi się na terenie dawnego parku, założonego ok. poł. XIX w. i przekomponowanego na naturalistyczny na początku XX w.

Dwór w Kamyku jest przykładem ostatnich najbardziej typowych dworów pochodzących z epoki oświecenia i romantyzmu. Niegdyś mieściła się w nim siedziba Urzędu Gminy Kamyk, później dokonała restauracja. Obecnie dwór stoi pusty i zaczyna powoli niszczeć. Nadal jednak zachwyca swoim pięknem i tradycyjną polską architekturą dworską.

Data lub czas powstania

XIX w.

Dwór w Kamyku został wzniesiony w 1840 r. Jego wnętrza zostały przebudowane w latach 1941–1943.

Materiał budowlany

Obiekt murowany.

Historia

Osadnictwo na terenie dzisiejszego Kamyka zaczęło już w XI–XII w., wówczas bowiem istniało tutaj grodzisko. Z założeniem wsi związana jest legenda, wyjaśniająca również jej nazwę. Otóż, mieszkający w okolicy właściciel ziemski często objeżdżał na koniu swoją posiadłość. Zmęczony odpoczywał często na kamieniu, przy którym się również posilał, a czasami nawet usypiał. Po powrocie do domu pytano go, gdzie był. Odpowiadał, że na kamyku. W ten oto sposób narodziła się istniejąca się do dnia dzisiejszego wieś Kamyk. Treść legendy umieszczona zaś została na symbolicznym kamieniu w centrum Kamyka.

W 1840 r. Mikołaj Aleksander Kołaczkowski zbudował w Kamyku klasycystyczny polski dworek, który przetrwał do naszych i do dzisiaj stanowi ozdobę miejscowości. W poł. XIX w. obok dworku powstały również zabudowania folwarczne, do dzisiaj pozostał z nich jedynie murowany czworak. Wówczas także założony został wokół posiadłości park krajobrazowy, który przekomponowano na styl naturalistyczny na początku XX w. Wnętrza dworku zostały przebudowane w latach 1941–1943. Zabytkową budowlę odnowiono w latach 50. XX w. W latach 1973–1977 mieściła się w nim siedziba Urzędu Gminy Kamyk, ale z uwagi na likwidację gminy, dworek opustoszał. We wrześniu 1990 r. zorganizowano przetarg na wynajem lokalu gastronomicznego „Dworek w Kamyku”. I wówczas powstała doskonała restauracja. Słynęła z dobrej kuchni. W lokalu nie tylko odbywały się przyjęcia, ale wiele osób przyjeżdżało tutaj na niedzielny obiad. Ponoć nigdzie w okolicy nikt nie potrafił zrobić tak smacznego schabowego z kapustą i zupy szpinakowej. Niestety, restauracja przeniosła się do nowego lokalu i dworek opustoszał ponownie. Dzisiaj stoi zamknięty na cztery spusty i czeka na nowego właściciela. Mieszkańcy Kamyka sprzeciwiają się jednak jego sprzedaży, wciąż licząc na ponowne utworzenie gminy Kamyk, której siedzibą mógłby się znowu stać zabytkowy dworek. Mimo to został on wystawiony na sprzedaż. Wymaga bowiem przeprowadzenia dużych prac remontowych, na co nie stać gminy Kłobuck, będącej obecnie jego właścicielem.  

Forma ochrony prawnej

Dworek w Kamyku jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków pod nr rej. 509 z 02.05.1957 r. oraz 1110/69 z 27.12.1969 r.

Położenie obiektu

Dworek znajduje się przy wjeździe do Kamyka, przy placu Witosa.

Dostępność

Dworek w Kamyku nie jest miejscem ogólnodostępnym. Obiekt można zobaczyć jedynie z zewnątrz.

Dokumenty