Kaplica wotywna Konarzewskich w Istebnej-Andziołówce

Należąca do Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego kaplica została wzniesiona w 1923 r. Jest to budowla konstrukcji zrębowej, pokryta gontem. W jej wnętrzu znajdują się dzieła Ludwika Konarzewskiego seniora.

Opis

Zabytkowa drewniana kaplica pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Korony Polskiej została zbudowana w 1923 r. na terenie posiadłości rodziny Konarzewskich przez Ludwika Konarzewskiego jako votum dziękczynne za szczęśliwy powrót z zesłania na Sybir, stąd też określana jest mianem kaplicy wotywnej Konarzewskiej. W kapliczce zobaczyć można ołtarz dłuta Ludwika Konarzewskiego Seniora oraz jego obrazy o treściach narodowych.

Kapliczka położona jest na terenie posiadłości rodziny Konarzewskich, założonej tutaj w latach 20. XX w. Obok niej znajduje się Galeria i Pracownia Konarzewskich, stanowiąca swoistego rodzaju muzeum biograficzne dedykowane tej najbardziej znanej rodzinie artystycznej Istebnej. Można w nim poznać zarówno wielowiekową historię rodu, dzieje założenia w latach 20. XX w. jej siedziby w Istebnej Buczniku, budowy warsztatów rzemiosła artystycznego, muzeum sztuki śląskiej, pensjonatu „Bucznik”, kaplicy pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Korony Polskiej oraz towarzyszącej zabudowy. Podziwiać tutaj można pamiątki po kompozytorze Stanisławie Konarzewskim, malarskie i rzeźbiarskie dzieła Ludwika Konarzewskiego Seniora i Juniora, obrazy Iwony i Antoniego Konarzewskich, ceramikę artystyczną Marii Konarzewskiej-Wszołek oraz prace z zakresu tkactwa artystycznego Jadwigi Konarzewskiej-Patykiewicz. Dla chętnych istnieje możliwość zamówienia obrazów lub portretów w wykonaniu wnuczki Ludwika Konarzewskiego Juniora – Pani Iwony Konarzewskiej.

Data lub czas powstania

1923 r. (XX w.)

Kaplica wotywna Konarzewskich została zbudowana w 1923 r.

Materiał budowlany

Obiekt drewniany.

Historia

Historię rodziny Konarzewskich najlepiej wyrażają słowa Łukasza Konarzewskiego, historyka sztuki, wnuczka Ludwika Konarzewskiego Seniora. Rodzina Konarzewskich jest związana ze Śląskiem Cieszyńskim od czterech pokoleń. Ludwik Konarzewski Senior, którego żoną była siostra znanego drzeworytnika z Istebnej Jana Wałacha – Jadwiga, osiedlił się w 1922 r. w Istebnej po perypetiach związanych z internowaniem ich i osadzeniem w Rosji. Założył tutaj pierwszy pensjonat „Bucznik”, dzięki  któremu ożywiło się zainteresowanie tym regionem. Bywali tu m.in. Juliusz Fałat, Zofia Kossak-Szczucka, Feliks Nowowiejski i Gustaw Morcinek. Założył również rodzaj manufaktury wytwarzającej artystyczne sprzęty do wyposażenia wnętrz, m.in. schronisk (w Brennej, na Stożku), szkół (w Międzyświeciu) i kościołów na Śląsku Cieszyńskim, Górnym, a także w całej Polsce. Sam dokształcał młodych pracowników i z czasem zakład przekształcił się w nieformalną szkołę.

Wyniesioną ze studiów na krakowskiej ASP (m.in. u Wyspiańskiego, Mehoffera) estetykę młodopolską próbował stosować na Śląsku Cieszyńskim, przeciwstawiając się pozostałej w spadku po Austrii tyrolszczyźnie. Twórczość Konarzewskiego związana z wytwarzaniem niektórych elementów wyposażenia wnętrz, zwłaszcza do miejscowych schronisk, stała się swoistą kroniką zdobnictwa drzewnego spotykanego na Śląsku Cieszyńskim. Detale wypatrzone w chałupach na starych meblach czy kredensach zbierał, profesjonalizował i umieszczał na meblach wytwarzanych w tej manufakturze. Ukształtowany w ten sposób nieco sprofesjonalizowany obraz zdobnictwa ludowego w jakimś stopniu przetrwał do dzisiaj, a meble oparte na miejscowych wzorcach etnograficznych stały się swoistego rodzaju wizytówką ziemi cieszyńskiej i okolicy.

Ludwik Konarzewski stworzył, wspólnie ze swoim przyjacielem – Janem Wałachem, przepiękną polichromię w kościele parafialnym pw. Dobrego Pasterza w Istebnej oraz wykonał ambonę i chrzcielnicę w stylu późnosecesyjnym, postmłodopolskim. Przeniósł w ten sposób wzorce ogólnopolskie na Śląsk Cieszyński, oswajając je ze sztuką ornamentyki miejscowej. Jako człowiek wrażliwy na piękno gromadził różnego rodzaju przedmioty, wyroby artystyczne, stroje ludowe i szlacheckie, księgozbiory, i założył przy swoim domu i pracowni w Istebnej coś w rodzaju muzeum.

Ludwik Konarzewski Junior ukończył Wydział Malarstwa na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych i po wojnie prowadził w Istebnej społeczne ognisko plastyczne (wraz ze swoim ojcem) oraz państwowe ognisko plastyczne w Rydułtowach k. Rybnika, w którym nauczał także rzeźby w węglu. Jego żona – Joanna Konarzewska – była plastykiem, zajmowała się architekturą wnętrz, brat Stanisław natomiast projektował m.in. dom rodziców w Istebnej, siostra – Jadwiga Patykiewicz zajmuje się tkactwem artystycznym, a druga – Maria Konarzewska-Wszołek ceramiką.

Położenie obiektu

Kaplica wotywna Konarzewskich znajduje się na terenie Istebnej Andziołówki, przy drodze z Wisły do Istebnej.

Dostępność

Kaplicę wotywną Konarzewskich można zwiedzać codziennie po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.

Źródła, informacje w Internecie

www.istebna.eu

www.slaskie.pl

www.naszdziennik.pl

Dokumenty