Zamek w Strumieniu

Zamek, zwany również dworem obronnym, został zbudowany na przełomie XVII/XVIII w., prawdopodobnie na miejscu wcześniejszej XIV-wiecznej budowli. Liczne przebudowy zatarły jego pierwotny charakter. Przez długi czas pełnił funkcje mieszkaniowe.

Opis

W Strumieniu istniał kiedyś prawdopodobnie zamek, który zbudowano w XIV w. Był on później wielokrotnie przebudowywany.

Obecnie istniejący budynek to dwór, który powstał w XVII–XVIII w. Pomimo, iż określa się go mianem zamku, pierwotna budowla obronna stała raczej w innym miejscu. Budynek miał charakter skromnego dworu i był prawdopodobnie siedzibą ówczesnych właścicieli Strumienia. Niestety nie wiadomo kto był fundatorem założenia.

W późniejszych latach był wielokrotnie przebudowywany. W poł. XVIII w. miał formę prostokątnego jednopiętrowego budynku nakrytego mansardowym dachem. Otaczały go zabudowania gospodarcze oraz park. Po II wojnie światowej w 1956 r. zaadaptowano go na obiekt mieszkalny i taką funkcję pełnił do 2000 r. Obecnie wystawiony jest na sprzedaż i niestety niszczeje.

W ramach zrealizowanego przez gminę Strumień projektu „Rekonstrukcja – odbudowa konstrukcji dachu wraz z częściową wymianą stropów w budynku dawnego zamku przy ul. Ks. Londzina 56 w Strumieniu” obiekt został częściowo wyremontowany. Projekt został zrealizowany w ramach dofinansowania z programu „Dziedzictwo kulturowe, Priorytet 1: Rewaloryzacja zabytków nieruchomych i ruchomych”. Jego wartość wynosiła 100 000 zł. 

Data lub czas powstania

XVIII w.

Zamek (dwór) pochodzi z przełomu XVII/XVIII w.

Materiał budowlany

Murowany – cegła, kamień.

Historia

Wieś Strumień istniała już w XIII w. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w 1293 r. Powstała w widłach rzeki Wisły, Czarnego Strumienia i Knajki. Należała wówczas do ziemi pszczyńskiej. Wskutek podziału Śląska pod koniec XIII w. znalazła się w Księstwie Raciborskim, a następnie w powstałym na początku XV w. Księstwie Pszczyńskim. Początkowo Strumień był własnością szlachecką, a pierwszymi właścicielami byli Sobek z Kornic (1430–1446), a następnie Machna Ogrozieńska (1450–1480).

W listopadzie 1480 r. Księstwo Pszczyńskie nabył książę cieszyński Kazimierz II, a właścicielem wsi został jego marszałek Mikołaj Brodecki – marszałek księcia cieszyńskiego. Dzięki jego zabiegom Strumień otrzymał w 1482 r. prawa miejskie. Rynek i główne ulice zbudowali miejscowi i sprowadzeni przez właściciela nowi mieszkańcy, z drewna uzyskanego z lasów książęcych. W tym samym czasie Mikołaj Brodecki odbudował stary, drewniany kościół pw. św. Krzyża przeznaczając go na kościół szpitalny, a w nowym miejscu w 1498 r. zbudował również drewniany, lecz większy kościół pw. św. Barbary. Do pożaru w 1793 r. wszystkie domy i obiekty użyteczności publicznej były drewniane. Ze względu na podmokły teren zalewany dwa razy w roku przez powodzie, obiekty zbudowane w rynku posiadały tzw. podcienia, wyłożone drewnianymi bierwonami. Podobnie wyłożone były główne ulice, dzisiejsza 1 Maja, Pocztowa i ks. Londzina.

Forma ochrony prawnej

Zamek (dwór) jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków pod nr rej. 181/60 z 02.03.1960 r.

Położenie obiektu

Dwór znajduje się kilkaset metrów na południe od rynku.

Dostępność

Zamek nie jest dostępny dla zwiedzających. Można go jedynie zobaczyć z zewnątrz. W pobliżu nie ma żadnego parkingu.

Źródła, informacje w Internecie

www.strumien.pl

www.zamkiobronne.pl

www.palaceslaska.pl

Dokumenty