Młyn w Kajdasie

W gospodarstwie agroturystycznym w Kajdasie znajduje się nieczynny już zabytkowy młyn wodny będący świadectwem doskonałego wykorzystania potęgi pobliskiej rzeki do celów gospodarczych przez okolicznych mieszkańców.

Opis

Młyn znajduje się tuż przed gospodarstwem agroturystycznym właścicieli. Budynek drewniany trzykondygnacyjny o konstrukcji słupowej kryty płaskim dwuspadowym dachem. Po lewej stronie budynku znajduje się nieczynna już maszyna tartaczna, a od tyłu możemy się przyjrzeć pozostałościom koła wodnego - pozostało koło zębate i przekładnia. Wewnątrz skrzypiące, drewniane schody przypominają o swym podeszłym wieku. Na kolejnych kondygnacjach można odnaleźć zabytkowe maszyny z początków XX w. m.in. oryginalny walec firmy Łęgiewski i Hartwig z 1912 r. oraz worki ze zbożem i inne elementy takie jak drewniane skrzynie zsypowe pozwalające wyobrazić sobie czasy, gdy młyn jeszcze pracował.

Data lub czas powstania

1908 r. (XX w.)

Materiał budowlany

Obiekt drewniany

Historia

Według relacji właścicielki obecny młyn powstał w 1908 r. i jest w posiadaniu jednej rodziny od czterech pokoleń. Od 1970 r. młyn oraz połączony z nim tartak został zaopatrzony w napęd elektryczny. Tartak działał do 1997 r. do czasu, kiedy powódź doprowadziła do zerwania tamy i zalania przyległych obszarów. Od tego czasu z każdym rokiem rzeka nanosi coraz więcej osadów oddalając się tym samym od starego młyna, który w chwili obecnej nie ma bezpośredniego połączenia z rzeką, przepływającą  kilkadziesiąt metrów od obiektu. Niegdysiejsze trzy wyspy na rzece znajdujące się nieopodal młyna stały się obecnie plażą. W 2002 r. młyn został uruchomiony poraz ostatni i od tego czasu nie pełni już swojej funkcji, choć wg zapewnień właścicielki jest nadal sprawny. W rejonie Kajdasu koryto rzeki Warty jest nieuregulowane. Powódź z 1997 r.

Ciekawostki

Dziadkowie właścicieli młyna służyli w kawalerii carskiej, a następnie w legionach Piłsudskiego. Na początku XX w. na mocy ukazu carskiego dostali prawo do gospodarowania dwoma wyspami na Warcie.

Forma ochrony prawnej

Objęty ochroną MPZP (uchwała Nr XIX/92/2004 Rady Osjaków z dnia 12 lipca 2004 r.)

Położenie obiektu

Obiekt zlokalizowany w osadzie Kajdas. Dojazd z drogi gminnej relacji Krzeczów-Osjaków. Za miejscowością Drobnice około 4 km w stronę Raduczyc, następnie w prawo w drogę gruntową kilkaset metrów.

Dostępność

Obiek dostępny po uzgodnieniu z właścicielami gospodarstwa.