Zespół zamkowy w Szydłowie

Położony na skarpie nad miastem zamek królewski wybudowany w XIV w. przez Kazimierza Wielkiego. Obecnie można oglądać ruiny budynku mieszkalnego, skarbczyk, bramę i fragmenty murów.

Opis

Do czasów obecnych zachowały się ruiny domu mieszkalnego tzw. skarbczyka, w którym mieści się obecnie siedziba Muzeum Regionalnego, baszty, budynek bramny z pozostałościami murów oddzielających zamek od miasta. Od zachodniej strony dziedziniec zamknięty jest murami obwodowymi, które stanowią fragment umocnień miejskich.

Budynek miał charakter siedziby królewskiej, o czym świadczą dziedziniec i budynek mieszkalny.

Na zamku działa Bractwo Rycerskie Zamku Szydłów, zajmujące się kultywowaniem tradycji rycerskich, które powstało w 2007 roku. Jego członkowie odtwarzają średniowieczne uzbrojenie rycerskie i doskonalą się w walce na miecze i szable.
Działa na nim także Zespół Tańca Dawnego Zamku Szydłów, który powstał w 2007 r.
Zajęcia prowadzone są w Gminnym Centrum Kultury. Zespół trenuje tańce okresu średniowiecza, renesansu i baroku, które przedstawia na pokazach, turniejach i festiwalach na terenie całej Polski.

Data lub czas powstania

XIV w.

Materiał budowlany

Obiekt murowany – kamień.

Historia

Na miejscu obecnego założenia istniał od XI-XII wieku drewniany dwór myśliwski książąt krakowskich. Zamek zbudowano po 1350 roku wewnątrz murów miejskich za panowania Kazimierza Wielkiego.

Był przebudowywany w XV w., a także z powodu pożarów w 1528 i 1544 dwukrotnie w Po pożarze z 1630 roku i zniszczeniach z okresu wojen szwedzkich ponownie go przebudowano w XVII wieku. Starosta Józef Załuski odnowił zamek w 1723 r. Opuszczony i częściowo zniszczony pod koniec XVIII w. Ruiny zamku zabezpieczono w 1927 r. Mury obwodowe z blankami od strony zachodniej zrekonstruowano w 1946, podniesiono mury domu dużego i zwieńczono je blankami, które nie istniały wcześniej.

W latach 30. XX wieku na dziedzińcu zbudowano piętrowy budynek szkolny. Podczas prac zniszczono znaczne część wschodniego muru obwodowego zamku i rejon bramy wjazdowej. Po II wojnie światowej z inicjatywy proboszcza architekt J.Żukowski część murów miejskich i zamkowych odbudował, stworzył także wymyśloną przez siebie obecną kreację południowego domu zamkowego.

Największe zniszczenia wizerunku zabytku dokonano na przełomie 1999 i 2000 r. Rozpoczęte w 1999 roku prace archeologiczno-architektoniczne, których zakończenie planowano na rok 2000, przerwano z polecenia wójta Szydłowa. Ekipa budowlana wybrała koparkami zawartość odkrytego w trakcie prac północnego domu mieszkalnego, niszcząc w ten sposób nasyconą zabytkami ruchomymi ziemię o objętości ponad 450 m³, która najprawdopodobniej zawierała do kilkunastu tysięcy zabytków.

Ciekawostki

Na terenie zamku odbywają się turnieje rycerskie, spektakle, na których można oglądać m.in. gwiazdy polskiej sceny kabaretowej oraz filmowe noce na zamku.

Turniej Rycerski o Miecz Króla Kaziemierza Wielkiego
W trakcie turnieju mają miejsce liczne bitwy, potyczki, konkursy strzeleckie z udziałem rycerstwa z różnych epok historycznych. Jedną z głównych atrakcji jest pokaz kaskaderów konnych oraz nocna bitwa o zamek.

Forma ochrony prawnej

Obiekt wpisany do rejestru zabytków jako zespół zamkowy, 2 poł. XIV-XVII, nr rej. 485 z 15.04.1967:

  • „Sala Rycerska” (trwała ruina), XIV, 1946, nr rej.: 500 z 12.04.1957;
  • „skarbczyk”, 1528, 1960, nr rej.: 501 z 12.04.1957;
  • budynek bramny, obecnie przedszkole, pocz. XVII, nr rej.: 851 z 29.06.1959;
  • mury obronne.
Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:
  • Zespół zamkowy w Szydłowie – Budynek bramny, nr rej.: 851 z 1959-06-29
  • Zespół zamkowy w Szydłowie – Budynek bramny, nr rej.: 485 z 1967-04-15
  • Zespół zamkowy w Szydłowie – Tzw. skarbczyk, nr rej.: 501 z 1957-04-12
  • Zespół zamkowy w Szydłowie – Tzw. skarbczyk, nr rej.: 485 z 1967-04-15
  • Zespół zamkowy w Szydłowie – Tzw. pałac, nr rej.: 500 z 1957-04-12
  • Zespół zamkowy w Szydłowie – Tzw. pałac, nr rej.: 485 z 1967-04-15
  • Zespół zamkowy w Szydłowie, nr rej.: 485 z 1967-04-15
  • Zespół zamkowy w Szydłowie – Mury obronne, nr rej.: 485 z 1967-04-15

Położenie obiektu

Zamek położony jest w zachodniej części miejscowości, na skarpie wzniesienia, opadającego ku dolinie rzeczki Ciekącej.

Dostępność

Wstęp wolny, płatny jedynie do skarbczyka muzeum.

Godziny otwarcia muzeum:

  • kwiecień-wrzesień

poniedziałek-niedziela 8:00 18:00,

  • październik-marzec

poniedziałek-niedziela 8:00 15:30.