Czarnożyły

W przeszłości Czarnożyły należały do najlepiej rozwiniętych gospodarczo majątków ziemskich na Ziemi Wieluńskiej. Dziś miejscowość jest siedzibą gminy Czarnożyły.

Opis

Historia miejscowości

Czarnożyły powstały w XV wieku i były najprężniej rozwijającą się wsią w regionie. W 1454 roku Czarnożyły stanowiły własność rodziny Zarembów z Kalinowej. W XVII dobra nabyła rodzina Gostyńskich, którzy przybyli na te ziemie z Wielkopolski. Dobra te przechodziły drogą wiana do kolejnych rodzin. Na początku XVIII wieku zostały nabyte przez Strzemieńczyków Brzostowskich, pochodzących z magnackiej rodziny litewskiej. W 1722 roku urodził się Adam Brzostowski, który za dorosłego życia przedstawiał na ziemiach polskich reformy w rolnictwie. Wprowadzał w życie nowe zasady w zakresie: uprawy roli i wapnowania pól, przygotowania ziarna do siewu, odpowiednich warunków hodowli bydła i drobiu. Swoje idee opracował i wydał pt. „Instruktaż dla dóbr Czarnożyły”. Za jego życia doszło do rozbudowy miasta. Brzostowski wybudował dwie cegielnie, tartak i piece do wypalania wapna. Ostatnimi właścicielami byli potomkowie Heleny Załuskiej z Brzostowskich, którzy wybudowali gorzelnię, młyn i kolejny tartak. Po zniszczeniach wojennych w założeniu dworskim powstaje Polskie Gospodarstwo Rolne, Bank Spółdzielczy i Kółko Rolnicze.

Miejsca warte odwiedzenia

  • Do dnia dzisiejszego zachowała się większość obiektów zespołu pałacowo-folwarcznego: pałac Załuskich z początku XX wieku, zbudowany na bazie zniszczonego, drewnianego dworu Brzostowskich; dawna powozownia; spichlerz z XIX wieku; domek zarządcy; gorzelnia i młyn z przełomu XIX i XX wieku.
  • Cennym zabytkiem Czarnożył jest także barokowy kościół pw. św. Bartłomieja. Został wybudowany w 1726 roku z fundacji Joanny z Brzostowskich, wojewodziny kaliskiej.
  • Obok kościoła stoi Wikariatka. W górnej części wejściowego ryzalitu widoczna data budowy domu – 1931 r. Budynek zadbany, użytkowany przez parafię. Wikariatka, jak wskazuje nazwa – była wybudowana na cele mieszkalne księży (wikariuszy) miejscowej parafii.

 

Inne

Więcej informacji o miejscowości i okolicach można znaleźć na stronie: