Zespół zamkowy w Strzelcach Opolskich

Pierwszy zamek postawił Bolesław II w XIV wieku. W latach 1562–1595 rodzina Hohenzollernów przebudowała obiekt na renesansową rezydencję. Podczas II wojny światowej zamek uległ zniszczeniu i jako ruina stoi do dziś.

Opis

Ruiny zamku książąt piastowskich z XIV w. otoczone parkiem.

Przed zniszczeniem zamek był murowany z kamienia i cegły, otynkowany. Pośrodku budowli znajdował się dziedziniec. Posiadał dwa skrzydła: zachodnie i wschodnie, które jest obecnie częściowo zawalone. Późnoklasycystyczna brama wjazdowa pochodzi z II połowy XIX w. W niszach, po bokach bramy, znajdują się figury kamienne, późnobarokowe: św. Jana Nepomucena i św. Floriana datowane na XVIII w.

Strzelecki zamek ma zostać odbudowany i przekształcony w obiekt hotelowo-konferencyjny.

Data lub czas powstania

XIV w.

Materiał budowlany

Obiekt murowany – cegła.

Historia

W miejscu gdzie obecnie znajdują się ruiny zamku istniał wcześniej XII- lub XIII-wieczny gród Strzelce Wielkie. Na początku XIV wieku Bolesław I lub jego syn Bolesław II wybudowali tu zamek. Pierwsze wzmianki o murowanej warowni pochodzą z lat 1324–1356. Początkowo nie było to duże założenie, składające się m.in. z czworobocznej wieży mieszkalnej o bokach około 14x16 metrów wzniesionej z wapienia. Całość otoczona była fosą. Po utworzeniu księstwa strzeleckiego zamek stał się rezydencją tutejszego władcy Alberta w latach 1366–1375. Kiedy w końcu XIV wieku księstwo zlikwidowano Strzelce znów znalazły się w granicach księstwa opolskiego.

W XV wieku zamek przebudowano. W 1532 roku po śmierci ostatniego opolskiego władcy Jana Dobrego zamek wraz z księstwem przeszedł w granice Czech, a król czeski przekazał go magnatom węgierskim, później natomiast zamek trafił w ręce Austriaków. W dalszych okresach historii zamek był stopniowo przekształcany w pałacową rezydencję przez kolejnych właścicieli (rody Hohenzollernów, Redernów, Collonów, Promnitzów). Hohenzollernowie przebudowali warownię na pałac renesansowy w latach 1562–1595. Jego ostatnia przebudowa miała miejsce w XIX wieku.

Podczas drugiej wojny światowej, w 1945 roku zamek został spalony przez oddziały Armii Czerwonej. Zniszczony, niszczeje do dziś. Ma być jednak odbudowany i przekształcony w obiekt hotelowo-konferencyjny.

Ciekawostki

W Strzelcach Wielkich żyła niegdyś piękna białogłowa Elżbieta. To ona w nocy, a czasem nawet za dnia, przechadza się po ruinach zamczyska, które należało do jej ojca – księcia Alberta.

Forma ochrony prawnej

Obiekt wpisany do rejestru zabytków jako zespół zamkowy, XIV-1562 -XIX w.:

• zamek (ruina), nr rej.: 973/65 z 28.01.1965

Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:

• Zespół zamkowy w Strzelcach Opolskich – Brama zamkowa, nr rej.: 973/65 z 1965-01-28
• Zespół zamkowy w Strzelcach Opolskich – Zamek (ruina), nr rej.: 973/65 z 1965-01-28
• Zespół zamkowy w Strzelcach Opolskich – Park, nr rej.: 104/84 z 1984-02-06
• Zespół zamkowy w Strzelcach Opolskich – Park, nr rej.: 22/48 z 1949-01-28

Położenie obiektu

Obiekt znajduje się blisko centrum, w otoczeniu lasu.

Dostępność

Ruiny nie są udostępnione do zwiedzania.