Ostoja Złotopotocka
Opis
Ostoja Złotopotocka zajmuje 2748.1 ha i leży w granicach Parku Orlich Gniazd. Obejmuje dolinę górnej Wiercicy, okoliczne wzgórza zbudowane z utworów górnojurajskich. Utworzono tu 4 rezerwaty: Bukowa Kępa, Kaliszak, Ostrężnik i Parkowe oraz pomnik przyrody Brama Twardowskiego. Rozciąga się na powierzchni 2748,1 ha. Od wielu lat trwają starania o utworzenie na tym obszarze Jurajskiego Parku Narodowego.
Obszar obejmuje dolinę górnej Wiercicy wraz z jej obszarem źródliskowym oraz okoliczne wzgórza zbudowane z utworów górnej jury. Bogato reprezentowane są formy krasu powierzchniowego i podziemnego w postaci ostańców, jaskiń, lejów i studni krasowych.
Na terenie ostoi występuje wiele jaskiń i schronisk skalnych o bogatej szacie naciekowej i wyspecjalizowanej faunie bezkręgowców. Na obszarze występuje wiele cennych gatunków nietoperzy. Część z jaskiń wykorzystywana jest przez nietoperze jako miejsce hibernacji. W ostoi stwierdzono obecność 15 gatunków tych ssaków.
Namuliska jaskiń kryją cenny materiał paleontologiczny.
Wzgórza pokryte są lasami liściastymi o naturalnym charakterze. Ostoja stanowi polskie centrum zróżnicowania lasów bukowych.
Wąwozy i dolinki okresowo czynnych potoków zajmuje grąd lipowo-grabowy. W obniżeniach terenu wypełnionych piaskami polodowcowymi występują płaty borów sosnowych i sosnowo-dębowych pochodzące ze sztucznych nasadzeń.
W części wschodniej ostoja obejmuje dwa cenne wapienne wzgórza z murawami kserotermicznymi, naskalnymi (zbiorowiska roślinne wykształcające się na siedliskach o bardzo silnym nasłonecznieniu, silnie nagrzewających się, z niewielką dostępnością wody).
W północno-wschodniej części obszaru, w granicach rezerwatu Kaliszak, znajduje się płat wyżynnego jodłowego boru mieszanego, chroniący istotną w skali regionu populację jodły.
Obszar jest jednym z najcenniejszych fragmentów Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Cechuje się dużą różnorodnością siedliskową − stanowi miejsce występowania gatunków rzadkich, zagrożonych wyginięciem i reliktów glacjalnych (organizmów będących pozostałością z okresu lodowcowego).
W źródliskach Wiercicy znajduje się jedno z 3 zastępczych stanowisk endemicznej rośliny − warzuchy polskiej. Na obszarze odnotowano stanowiska cennych bezkręgowców: pachnicy dębowej i ślimaka ostrokrawędzistego. W wodach Wiercicy żyją: minóg strumieniowy i głowacz biało płetwy.
W dnie doliny Wiercicy założono kompleks stawów hodowlanych.
W lasach i na terenach otwartych zaobserwowano 12 gatunków rzadkich ptaków: bociana czarnego, dzięcioła czarnego, dzięcioła średniego, dzięcioła zielonosiwego, gąsiorka, kropiatka, lerka, muchołówki białoszyjej, muchołówki małej ortolana, trzmielojada, zimorodeka.
Forma ochrony prawnej
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa).
Status obszaru:
obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej.
Kod obszaru: PLH240020.
Położenie obiektu
Teren Ostoi Złotopotockiej leży w gminie Janów.
Dostępność
Teren ostoi można przemierzać przez cały rok.