Wycieczka - Planer
Liczba elementów:
Długość trasy:
Zespół pałacowo-parkowy w Wodzisławiu Śląskim – Pałac Dietrichsteinów
Wodzisławski pałac został wzniesiony w I poł. XVIII w. Jest on najstarszym przykładem barokowej architektury klasycystycznej w Polsce i jednym z pierwszych w Europie. Niegdyś stanowił rezydencję właścicieli Wolnego Mniejszego Państwa Stanowego Wodzisław.
Opis
Zespół pałacowo-parkowy w Wodzisławiu Śląskim jest jednym z najpiękniejszych założeń pałacowych w województwie śląskim. Wzniesiony w latach 1744–1747 przez hrabiego Józefa von Dietrichsteina, stoi w miejscu, gdzie w okresie lokalizacji Wodzisławia Śląskiego, czyli w II poł. XIII w. istniał prawdopodobnie pierwszy zamek.
Pałac powstał pod wpływem francuskiego baroku klasycyzującego, a jego projektantem był wybitny morawski architekt Franciszek Anton Grimm. Budynek jest dwupiętrowy, wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, murowany, otynkowany. Fasada jest symetryczna, 15-osiowa, z 3-osiowym słabo zaznaczonym ryzalitem wejściowym. Długość budowli wynosi 52,8 m, a szerokość 17,3 m. Parter jest wydzielony gzymsem. Okna są obramione, a nad nimi znajduje się belkowanie. Ryzalit jest zwieńczony trójkątnym przyczółkiem z kartuszem herbowym Dietrichsteinów i Henckel von Donnersmarcków. Portal zamknięty półkoliście, flankowany jest zdwojonymi pilastrami dźwigającymi przełamujące się belkowanie. Elewacja parkowa 11-osiowa z ryzalitem podzielonym kanelowanymi lizenami, w zwieńczeniu przyczółek z okulusem. Dach jest pokryty dachówką – czterospadowy i dwuspadowy.
Wnętrza pałacu rozplanowane są w układzie dwutraktowym z centralnie umieszczoną sienią i reprezentacyjną klatką schodową w części tylniej. Trakty rozdzielone są korytarzem, pierwotnie większość pomieszczeń posiadała układ amfiladowy. Sień przesklepiona jest kolebką z lunetami, natomiast niektóre pokoje w części frontowej i wszystkie w części tylnej sklepieniem krzyżowym. Okazała klatka schodowa posiada lustrzane, dwubiegowe schody z podestami.
Od czasu swojego powstania pałac pełnił różne funkcje. Początkowo był oczywiście siedzibą rodową właściciela Wodzisławia oraz Wolnego Mniejszego Państwa Stanowego. Od śmierci ostatniego właściciela dóbr wodzisławskich w 1881 r. aż do 1974 r. mieściła się w nim siedziba magistratu. Obecnie w gmachu działa Urząd Stanu Cywilnego oraz mieści się siedziba Muzeum Miejskiego, które gromadzi przede wszystkim pamiątki archeologiczne, etnograficzne i historyczne z terenu powiatu wodzisławskiego i ziemi wodzisławskiej. Placówka prezentuje swoje eksponaty na kilku stałych wystawach obrazujących historię Wodzisławia od czasów prehistorycznych aż po czasy współczesne. Należą do nich: „Pradzieje ziemi rybnicko-wodzisławskiej”, „Wczesnośredniowieczne grodzisko Gołęszyców w Lubomi”, „Wodzisław w średniowieczu i czasach późniejszych”, „Lata powstań 1918–1922”, „W śląskiej kuchni” oraz „Z dziejów śląskiego rzemiosła”. Muzeum organizuje ponadto wystawy czasowe, a także wernisaże i konferencje naukowe. Prowadzi również edukację muzealną oraz cykl edukacyjny „Spotkania z historią”.
Data lub czas powstania
1747 r. (XVIII w.)
Zespół pałacowo-parkowy w Wodzisławiu został wzniesiony w latach 1744–1747. Swój obecny kształt zawdzięcza jednak odbudowie przeprowadzanej po pożarze miasta w 1822 r.Materiał budowlany
Obiekt wykonany – cegła, otynkowany.Historia
Pierwsza budowla powstała w miejscu, w którym stoi dzisiaj pałac Dietrichsteinów w okresie lokacji miasta przez księcia opolsko-raciborskiego Władysława, czyli ok. 1257 r. Możliwe jednak, iż jeszcze wcześniej istniał tutaj gród obronny zniszczony przez Tatarów w 1241 r. XIII-wieczny zamek, który okres swojej największej świetności przeżywał w XVI w., uległ zniszczeniu w czasie potopu szwedzkiego. Został odbudowany, ale już nigdy nie odzyskał swojej świetności. Na jego miejscu więc nową rezydencję postanowili wybudować Dietrichsteinowie ok. poł. XVIII w. W pałacu pierwotnie mieściła się siedziba właściciela Wodzisławia oraz Wolnego Mniejszego Państwa Stanowego. W 1822 r. rezydencja została uszkodzona w czasie wielkiego pożaru Wodzisławia, spaleniu uległ dach i pierwsze piętro. Wówczas pałac został odbudowany w formie, jaką można podziwiać po dziś dzień.
Rodzaj zbiorów, ekspozycji
Zbiory stanowią archeologiczne wykopaliska i pamiątki tyczące się ziemi wodzisławskiej.
Forma ochrony prawnej
Zespół pałacowy, na który składają się pałac oraz park, jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków pod nr rej. 758/66 z 30/12/1966.
Położenie obiektu
Zespół pałacowo-parkowy mieści się w centrum Wodzisławia przy ulicy Kubsza.
Dostępność
Zespół pałacowo-parkowy jest udostępniony do zwiedzania w godzinach otwarcia znajdującego się w nim Muzeum Miejskiego, czyli od poniedziałku do piątku w godz. od 7:30 do 15:00, przy czym wystawy można zwiedzać we wtorki, czwartki i piątki w godz. od 10:00 do 14:30, środy w godz. od 10:00 do 17:00 oraz pierwsze niedziele miesiąca w godz. od 12:00 do 16:00.
