Sulejów

Rozwój Sulejowa związany jest z opactwem cysterskim, ufundowanym w XII w. przez Kazimierza Sprawiedliwego. Do dziś można zwiedzać romańskie opactwo. Miasto jest siedzibą gminy Sulejów.

Opis

Historia miejscowości

Akt fundacyjny klasztoru wydany został przez księcia wiślickiego i sandomierskiego Kazimierza II Sprawiedliwego w 1176 r. Na założenie klasztoru cysterskiego składały się dwa elementy: kościół i klasztor. Opactwo cystersów należy do najlepiej zachowanych w Europie założeń obronnych z XV/XVI w.

Miejsca warte odwiedzenia

Zespół klasztorny

• Klasztor – do naszych czasów zachowało się tylko wschodnie skrzydło klasztorne, będące najstarszą częścią claustrum. Obejmuje ono zakrystię i kapitularz. Po skrzydle południowym pozostały fundamenty i ściana południowa, po zachodnim tylko fundamenty.

• Kościół pocysterski – pocysterski kościół pw. św. Tomasza Katuaryjskiego został wzniesiony prawie w całości z piaskowca (mury zewnętrzne, elementy konstrukcyjne i dekoracyjne), reszta z cegły. Nad dawnym wejściem bocznym znajduje się romański tympanon z końca XII w. przedstawiający płaskorzeźbiony krzyż wczesnochrześcijański, po bokach którego jest słońce, księżyc i ptak jako symbole śmierci Chrystusa. Nad romańskim portalem wejścia głównego umieszczony jest maswerk z XIII w. Wnętrze jest późnoromańskie. Ołtarz główny, rokokowy, został wykonany przez Jana Millmana w 1788 r. Cztery ołtarze boczne nawy głównej i umieszczone w nich obrazy ufundowane zostały przez opata Stanisława Zaremba, którego herb znajduje się w retabulum ołtarza Matki Boskiej Łaskawej. Sulejowskie organy powstały w XVII w. i poddawane były udoskonaleniom. Wykazują podobieństwa do organów kościoła cysterskiego w Wąchocku i być może są dziełem tego samego organmistrza i warsztatu snycerskiego, najprawdopodobniej zakonnego. Usytuowane na chórze o kształcie podkowy, posiadały 22 głosy (2 klawiatury ręczne + 1 nożna) z cymberblastem (wirującą gwiazdą z dzwonkami). Ambona z II poł. XVIII w., drewniana, polichromowana, otoczona balustradą, zwieńczona baldachimem i zdobiona rzeźbą św. Tomasza Katuaryjskiego wśród aniołów. We wnętrzu zachowało się siedem płyt nagrobnych: opata Arnolfa Uchańskiego, wykonana w czarnym marmurze, Marianny T. z domu Padick, opata Ottona Schenkinga, marmurowa opata Stefana Starskiego, opata Bernarda Zaruskiego oraz dwie z zatartymi napisami i herbami Abdank (Awdaniec), oraz tablica upamiętniająca pobyt Władysława Jagiełły w Opactwie Sulejowskim w drodze na Grunwald w 1410 r.
• Obwarowania – wokół obiektu zachowało się sześć baszt obwodu warownego: Baszta muzyczna (w kształcie walca), Baszta Krakowska (najwyższa, wjazdowa), Baszta Attykowa (z flankami), Baszta Mauretańska – najstarsza baszta; Baszta Opacka (z przylegającym arsenałem) oraz Baszta Rycerska.

W zespole klasztornym, w części klasztoru mieści się dziś hotel i restauracja. W kapitularzu uruchomione zostało muzeum , prezentujące historię miasta jak i założenia klasztornego.

Będąc w Sulejowie warto zobaczyć także:

• Kościół para­fialny – neogotycki kościół wybudowano w latach 1901-1903 według projektu Feliksa Nowickiego. Świątynię konsekrowano w 1908 r. Długość nawy głównej to 57 metrów, a wysokość 19 metrów. Widoczne dwie stalle i dwa duże konfesjonały z ornamentami gotyckimi. We wnętrzu kościoła ołtarz główny poświęcony św. Rodzinie wykonany jest z drewna dębowego pochodzi z 1914 r. Najstarszym zabytkiem jest ołtarz boczny ze św. Florianem, późnobarokowy z pocz. XVIII w.
• Cmentarz z XIX wieku z kaplicą Wackowskich.
• Zalew Sulejowski – w latach 60-tych XX wieku na Pilicy w okolicach Sulejowa zbudowano tamę tworząc Zalew Sulejowski będący atrakcją dla osób lubiących sporty wodne.

Charakterystyka zagospodarowania turystycznego

Sulejów posiada bogatą ofertę noclegową ukierunkowaną na wypoczynek. Warto zatrzymać się w hotelu „Podklasztorze”, znajdującym się w dawnych założeniach klasztornych. W okolicy, zwłaszcza nad Pilicą i Zalewem Sulejowskim znajduje się wiele ośrodków wypoczynkowych. Nad zalewem znaleźć można także punkty gastronomiczne.

W Sulejowie znajduje się boisko sportowe oraz kilka ośrodków jazdy konnej. Pobliski Zalew Sulejowski to raj dla miłośników sportów wodnych.

Inne

Więcej informacji o miejscowości i okolicach można znaleźć na stronie:

• www.sulejow.pl