Centrum Wycieczkowe Tyskich Browarów Książęcych

Centrum Wycieczkowe Tyskich Browarów Książęcych to największa w Polsce ekspozycja dedykowana piwowarstwu. Na turystów czekają zabytkowe obiekty wraz z czynną warzelnią z 1915 r. Browar jest jedną z atrakcji Szlaku Zabytków Techniki.

Opis

Centrum Wycieczkowe Tyskich Browarów Książęcych, podobnie jak Arcyksiążęcy Browar w Żywcu, to obowiązkowy punkt zwiedzania województwa śląskiego, nie tylko dla miłośników złotego trunku. Zachwycające jest samo przygotowanie ekspozycji muzealnej, które nie odbiega jakością, standardem i pomysłowością od najsłynniejszych multimedialnych muzeów w Europie. Można tutaj obserwować faktyczny proces produkcji piwa, zobaczyć na żywo, jak się waży piwo, spróbować go prosto z beczki, obejrzeć trójwymiarowy film o historii książęcego browaru, wysłać kartkę do przyjaciół z wnętrza wielkiej beczki. Zwiedzanie Tyskiego Browaru to jedna wielka, edukacyjna przygoda, w której każdy znajdzie coś ciekawego, zaskakującego i niezwykłego, nawet ekolodzy, dla których przygotowano tutaj specjalny program zwiedzania. W ciągu dnia lub w nocy.

W sali muzealnej można zobaczyć ponad 300 butelek z początku XIX w., narzędzia bednarskie, oryginalne dębowe beczki, kufle, podstawki, etykiety, kapsle, dokumenty, zdjęcia związane z piwem i jego historią oraz poznać historię tyskiego browaru. Wszystko to otoczone jest nowoczesną, multimedialną oprawą. W nowocześnie wyposażonej sali kinowej muzeum można obejrzeć film o historii ziemi pszczyńskiej i Tyskich Browarów Książęcych zrealizowany w technologii trójwymiarowej.

Salę wypełniają ekrany dotykowe prezentujące historię browarów i proces produkcyjny, gry piwne, beczka mailowa, z której można wysłać maila do znajomych.

Oprócz muzeum zwiedzić można także sam Browar Książęcy. Przewodnik oprowadza po terenie browaru, zabytkowej warzelni, piwnicach pod tankofermentorami oraz liniach rozlewniczych znajdujących się w nowej części browaru. Przedstawia historię i dawne funkcje budynków browarnianych.

Muzeum zaprasza także do swojego pubu, który jest idealnym miejscem zarówno na wieczorne wyjście z przyjaciółmi, jak i na zorganizowanie rodzinnej lub firmowej imprezy. Dodatkowo, w holu muzeum znajduje się sklepik, w którym można nabyć przeróżne „piwne” pamiątki: kufle, podstawki, podkładki pod mysz, monografię browaru, kurtki z polaru i inne gadżety piwne.

Data lub czas powstania

2004 r. (XXI w.)

Muzeum Piwowarstwa zostało otwarte dla zwiedzających 1 grudnia 2004 r. Kilka dni wcześniej, 22 listopada 2004 r. odbyło się jego uroczyste otwarcie z udziałem VIP-ów.

Materiał budowlany

Obiekt murowany – cegła.

Historia

Tyski Browar został założony w 1629 r. przez książęcy ród Promnitzów. Jego historia to prawie 400 lat, podczas których zmieniały się rządy, władcy, granice państwowe, a browar trwał, rozwijał się, zmieniał na lepsze, aż do czasów współczesnych.

Dynamiczny rozwój tego najważniejszego dla Tychów przedsiębiorstwa przypadł na II poł. XIX w. Obok starych zabudowań, powstał wówczas nowy kompleks, na który składał się budynek warzelni, chłodni, słodowni, dwóch pęczarni, młynu do słodu, suszarni, lodowni i maszyny parowej o mocy 16 KM. Do browaru wprowadzano elektryczność, a w 1893 r. uzyskał on połączenie kolejowe z dworcem w Tychach. Pod koniec XIX w. Tyskie Browarium było jednym z największych browarów w Europie.  

Ze względu na zadłużenie księcia wobec skarbu państwa polskiego, w 1934 r. ustanowiono zarząd komisaryczny w browarze, który trwał do 1938 r., kiedy to do życia powołana została spółka „Książęce Browary SA”, której założycielem byli: książę pszczyński Jan Henryk XV i jego syn Aleksander. Spółka obejmowała browar „Książęcy” i wybudowany w 1897 r. browar „Obywatelski” w Tychach oraz „Browar Piwa Słodowego” w Siemianowicach.

3 września 1939 r., po zajęciu Tychów przez Niemców, nad browarem ustanowiono komisaryczne powiernictwo Rzeszy Niemieckiej. Po wyzwoleniu 27 stycznia 1945 r., browary zostały przejęte przez pracowników i 1 lutego 1945 r. znacjonalizowane.

Kolejne lata to okresy modernizacji oraz zmian własnościowych polegających przede wszystkim na łączeniu browarów śląskich. Ich ostatecznym wynikiem było powstanie w 1992 r. jednoosobowej spółki Skarbu Państwa – Browary Tyskie Górny Śląsk SA oraz w 1999 r. Kompanii Piwowarskiej SA z połączenia Browarów Tyskich i LECH Browary Wielkopolskie.

Forma ochrony prawnej

Tyski Browar jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków pod nr rej. 670/66 z 28.05.1966 r. Do rejestru pod tym samym numerem wpisane są także piwnice składowe „Ameryka” i „Toszek”.

Położenie obiektu

Muzeum Piwowarstwa mieści się w dawnym budynku kościoła ewangelickiego z 1902 r., na terenie Tyskich Browarów Książęcych. Wejście znajduje się od strony ulicy Katowickiej 9.

Dostępność

Muzeum Piwowarstwa jest czynne od poniedziałku do soboty w godz. od 10:00 do 20:00. Istnieje także możliwość zwiedzania Tyskiego Browarium nocą.

Źródła, informacje w Internecie

www.browarytyskie.pl

www.etychy.org