Zamek Piastowski w Raciborzu – stacja 10 – Browar Raciborski

Opis

Znajdują się państwo teraz przed bramą prowadzącą do browaru książęcego [fot.10.10.001], którego historia jest ściśle związana z dziejami zamku.

Browar zamkowy w Raciborzu ma najstarsze tradycje piwowarskie na Górnym Śląsku. Istniał już przed 1532 r., warząc piwo na potrzeby dworu miejscowych książąt i ich służby. W 1567 r. wspomniano o nim w księdze gruntowej dóbr komory raciborskiej. We wpisie odnotowano, że posiadacz zamku utrzymywał piwowara wraz z pomocnikiem, zaś „browar z dobrą panwią” położony był przy murze zamkowym. W 1840 r. zakłady piwowarskie wraz z zamkiem przeszły we władanie rodziny książąt von Ratibor – wielkich górnośląskich posiadaczy ziemskich. Nowi właściciele początkowo nie rozwijali produkcji piwa. Jednak w 1858 r. po pożarze zakładów, rodzina von Ratibor postanowiła zająć się browarnictwem.

W miejsce starego browaru zbudowano nowoczesny zakład z maszyną parową. Podczas rozbudowy postanowiono zburzyć całe północne skrzydło dawniej siedziby górnośląskich książąt, a w miejscu tym zbudować warzelnię, zaś w skarpie zamkowego wzgórza, głęboko pod ziemią, ulokowano fermentownię i leżakownię. Nowy zakład, wykorzystujący osiągnięcia piwowarskiej rewolucji technologicznej II poł. XIX w., mógł produkować piwo na skalę przemysłową i śmiało konkurować nie tylko z lokalnymi browarami mieszczańskimi, ale także z dużymi tak jak np. z tymi w Tychach.

Po kolejnej modernizacji pod koniec XIX w. zaczęto produkować raciborskie piwo pilzneńskie, które okazało się hitem eksportowym. Kluczem do sukcesu okazało się pozyskanie przez dwór von Ratibor mistrza Kaufmanna, do dziś uważanego przez historyków za postać zagadkową. Najprawdopodobniej praktykował w Pilznie i pochodził z rodziny o wieloletnich tradycjach piwowarskich. Piwowar Kaufmann z Raciborza zmarł podczas I wojny światowej, a browar zamkowy popadł wtedy w poważne tarapaty. Pobór do wojska pozbawił zakład fachowej siły roboczej i klienteli. Receptą na przetrwanie trudnych czasów okazała się lemoniada chmielowa, czyli tanie piwo wojenne o niskiej zawartości ekstraktu.

Browar wyszedł bez szwanku z II wojny światowej. Od jej zakończenia produkował piwo, z jedyną przerwą w latach 90. Obecnie zakłady znajdują się w prywatnych rękach i produkują piwo pod nazwą Browar Zamkowy.

Za bramą mogą państwo zobaczyć budynek główny browaru z XIX w. [fot. 10.10.002] z wielkim napisem „Browar Racibórz, rok zał. 1567” [fot. 10.10.003]. Przed budynkiem stoi silos z dawnym logo zakładów [fot. 10.10.004]. Nad zakładami góruje zachowany z XIX w. komin [fot.10.10.005]. Istnieje możliwość zwiedzenia browaru po wcześniejszej rezerwacji.

W tym miejscu kończy się nasz spacer po zamku w Raciborzu. Dziękujemy za uwagę i zapraszamy ponownie do Raciborza.