Jasna Góra w Częstochowie – stacja 03 – Bramy wejściowe

Opis

Główne wejście na teren klasztoru składa się z czterech bram, zbudowanych w różnym okresie istnienia klasztoru.

Stoją państwo teraz przed bramą Lubomirskich [fot. 01.03.001], która została zbudowana w 1723 roku z fundacji podkomorzego koronnego Jerzego Dominika Lubomirskiego. Do dnia dzisiejszego to ona jako pierwsza wita wszystkich pielgrzymów. Brama zwieńczona jest figurą św. Michała Archanioła [fot. 01.03.002]. Po bokach stoją dwie figury. Po lewej postać św. Pawła Pierwszego Pustelnika [fot.01.03.003], patrona zakonu paulinów. Natomiast po prawej znajduje się figura św. Antoniego Wielkiego [fot. 01.03.004], egipskiego pustelnika ojca pustyni. Pośrodku we wnęce znajduje się wizerunek Matki Boskiej Jasnogórskiej w otoczeniu dekoracji panoplianowej, czyli przedstawiającej elementy uzbrojenia [fot. 01.03.005]. Tuż nad łukiem wejściowym mogą państwo zauważyć herb fundatorów bramy, rodziny Lubomirskich [fot. 01.03.006]. Po bokach herbu widnieje napis „Sub tuum praesidium” oznaczający pierwszy wers modlitwy „Pod Twoją obronę”.

Prosimy przejść przez bramę i zatrzymać się przed kolejną.

Od wewnętrznej strony na bramie Lubomirskich widnieje emblemat napisu Maria z górującą koroną na czerwonym tle, także w otoczeniu płaskorzeźby z elementami uzbrojenia [fot. 01.03.007].

Między bramami znajduje się wysokie ogrodzenie z zdobioną metalową balustradą [fot. 01.03.008]

Druga brama nosi nazwę Matki Boskiej Królowej Polski, bądź Zwycięskiej [fot. 01.03.009]. Została zbudowana w 1767 roku na cześć króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, który to miał przybyć na Jasną Górę. W 1955 roku postanowiono zmienić nazwę bramy z imienia króla na Matki Boskiej Królowej Polski. Na szczycie bramy wizerunek króla został zastąpiony rzeźbą Czarnej Madonny [fot. 01.03.010]. Płaskorzeźba ta ukazuje Maryję jako Matkę Bożą Zwycięską, stąd też pochodzi druga nazwa bramy. Wizerunek Matki Bożej z dzieciątkiem unoszącej się w obłoku nad elementami uzbrojenia zaprojektowała Zofia Trzcińska-Kamińska.

Prosimy przejść przez bramę i zatrzymać się przed kolejną.

Od wewnętrznej strony brama Matki Boskiej Królowej Polski zwieńczona jest kartuszem z monogramem IHS, oznaczającym Jezusa Chrystusa [fot. 01.03.011].

Trzecia z kolei brama nosi nazwę Matki Boskiej Bolesnej [fot. 01.03.012]. Pierwsza drewniana brama zbudowana została w 1641 roku i stanowiła początek tak zwanego rewelinu, czyli budowli, która tak jak barbakan chroni bramę przed najazdem wroga. W 1891 roku brama została przebudowana przy użyciu kamienia ciosanego. Data ta widnieje od wewnętrznej strony bramy [fot. 01.03.013]. We wnęce znajduje się rzeźba przedstawiająca postać Matki Boskiej Bolesnej z symbolicznym mieczem przeszywającym jej serce [fot. 01.03.014]. W nawiązaniu do przepowiedni Symeona wypowiedzianej w czasie ofiarowania w świątyni: „a Twoją duszę miecz przeniknie, aby na jaw wyszły zamysły serc wielu”.

Prosimy przejść przez bramę i zatrzymać się przed kolejną.

W miejscu w którym się teraz państwo znajdują mieścił się niegdyś most zwodzony, który w razie niebezpieczeństwa był podnoszony, dzięki czemu odcinał wejście na teren klasztoru. Z tego miejsca warto wyjrzeć przez boczne ogrodzenie by zobaczyć potężne mury Jasnej Góry. Czwarta i zarazem ostatnia brama przed którą teraz państwo stoją zwana jest Wałową, bądź Jagielońską [fot. 01.03.015]. Jej budowa związana jest z rozbudową obwarowań klasztoru i ukończona została w 1631 roku. Jest to najstarsza i największa brama prowadząca na teren klasztoru. W 1670 roku dobudowano kondygnację, gdzie mieścił się magazyn broni i amunicji oraz mechanizm podnoszący most zwodzony. Nad wejściem znajduje się nazwa i logo Jubileuszu roku 2000, czyli obchodów wejścia kościoła katolickiego w trzecie tysiąclecie [for. 01.03.016]. Na szczycie bramy znajduje się mozaika przedstawiające Władysława Opolczyka założyciela zakonu paulinów na Jasnej Górze [01.03.017]. Ciekawostką jest fakt, że jest to jedyna brama, którą da się zamknąć. Przechodząc przez bramę mogą państwo zwrócić uwagę na ozdobną kratę [fot. 01.03.018], na której znajdują się symbole z herbu zakonu Paulinów [fot. 01.03.019].

Kiedy przejdą państwo przez bramę prosimy zatrzymać się z boku i włączyć ścieżkę czwartą.