Brama Krakowska, obecnie wieża ratuszowa w Wieluniu

Wieża Bramy Krakowskiej-Rudzkiej z poł. XIV w. zbudowana z kamienia wapiennego na rzucie czworoboku z dobudowanymi później z cegły dwoma ośmiobocznymi kondygnacjami z zegarem z byłego kościoła farnego. Bramę wtopiono w miejski ratusz z 1842 r.

Opis

Wspaniałym reliktem średniowiecznych fortyfikacji obronnych Wielunia są pozostałości Wieży Bramy Krakowskiej stanowiącej obecnie integralną część ratusza miejskiego w Wieluniu. Harmonijne połączenie XIV-wiecznego obiektu z późnoklasycystycznym budynkiem czyni ten zabytek szczególnie godnym uwagi. Dolną część wieży wraz z samą bramą i szkarpami zbudowano z kamienia na planie czworoboku, natomiast dwie górne ceglane kondygnacje są ośmioboczne. Posiadają one gzymsy i rząd blend arkadowych oraz rozglifione okna. Na ostatniej kondygnacji znajduje się zegar.

Data lub czas powstania

XIV w.

Wzniesiona w XIV w., wielokrotnie przebudowywana.

Materiał budowlany

Obiekt murowany – cegła, kamień.

Historia

Powstanie Wieży Bramy Krakowskiej datuje się na XIV w. Ten zbudowany z lokalnego wapienia obiekt został wzniesiony u wylotu traktu biegnącego niegdyś na wschód w stronę Rusi. Na przestrzeni dziejów Brama Krakowska była wielokrotnie przebudowywana – m.in. w XVI i XIX w. Ostatecznie w 1842 r. w oparciu o jej konstrukcję wzniesiono ratusz miejski w stylu późnoklasycystycznym (projektu Jakuba Wetzlicha). Fakt ten zapewnił przetrwanie wieży do czasów współczesnych w praktycznie nienaruszonym stanie. Zabytek uniknął poważnych zniszczeń podczas II wojny światowej i w kolejnych latach po wojnie nadal pełnił funkcję siedziby władz miasta. Obecnie, także jako siedziba magistratu poddawany jest kolejnym pracom konserwatorskim.

Ciekawostki

Na wieży będącej częścią bramy znajduje się zegar, który został przeniesiony w 1940 r. z kościoła pw. św. Michała Archanioła, który uległ zniszczeniu podczas II wojny światowej.

Aktualnie za największą atrakcję turystyczną murów obronnych należy uznać odnowiony obiekt Baszty Męczarni.

Forma ochrony prawnej

Obiekt znajduje się na liście zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków.

Wpisy w wojewódzkim rejestrze zabytków:

• Brama Krakowska, nr rej.: 318 z 1967-12-30
• Brama Krakowska, nr rej.: 333-XIV-47 z 1949-09-09

Położenie obiektu

Brama położona w rejonie Starego Miasta. Dojazd z dróg krajowych nr 8 lub 43 ulicą Krakowskie Przedmieście do skrzyżowania z ulicą Królewską.

Dostępność

Obiekt dostępny w godzinach pracy urzędu. Istnieje możliwość wejścia na wieżę po wcześniejszym uzgodnieniu.