Przyroda na Szlaku Bursztynowym w województwie łódzkim

Opis

Szlak bursztynowy jest strategicznym produktem turystycznym województwa łódzkiego, wzdłuż jego przebiegu znajdują się liczne atrakcje przyrodnicze. Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego cyklicznie wydaje poligraficzne przewodniki turystyczne po szlakach wodnych, rowerowych czy turystyki pieszej i inne publikacje promujące kulturę regionu województwa łódzkiego. Staraniem Departamentu Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi została wydana bezpłatna publikacja dotycząca szlaku bursztynowego w województwie łódzkim, we wstępie o walorach województwa łódzkiego pisze Marszałek Województwa Łódzkiego:
 
Województwo łódzkie leży w samym centrum Polski. Na jego terenie od wieków krzyżowały się szlaki komunikacyjne, biegnące z północy na południe i z zachodu  na wschód. Najlepszym odzwierciedleniem tej historycznej prawdy jest powstające w Łódzkiem skrzyżowanie dwóch wielkich autostrad transeuropejskich. Ale przez całe tysiąclecia wędrowali tędy kupcy, osadnicy, zakonnicy, zdobywcy. Wszyscy pozostawiali po sobie ślady w postaci grodów, osad, cmentarzy, później zaś budowli: klasztorów, kościołów, zamków, pałaców. Te pamiątki przeszłości są dziś wspaniałymi zabytkami, godnie świadczącymi o wielkim znaczeniu regionu dla całego kraju. Dlatego wytyczono cztery europejskie szlaki kulturowe: cysterski, romański, Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej i bursztynowy. Wędrując po nich można poznać najcenniejsze walory województwa od architektonicznych po przyrodnicze i poczuć tchnienie Historii. Tej najnowszej i najdawniejszej, sięgającej początków państwa polskiego, kiedy to w wędrówkach nad Bałtyk kupcy znad Morza Śródziemnego odwiedzali po drodze słowiańskie osady nad Wartą i Bzurą.

Przepiękna dolina Warty do dziś zachwyca prawie dziką naturą, najpiękniejsze jej odcinki chronią parki krajobrazowe: Załęczański oraz Międzyrzecza Warty i Widawki. Niemal nadmorskie pejzaże zbiornika Jeziorsko dają przedsmak Bałtyku. Szerokie doliny Bzury i Neru od dawna były doskonałym miejscem do lokowania obronnych osad w otoczeniu niedostępnych bagien. Podmokłe łęgi i olsy to doskonałe miejsce zamieszkiwania wielu gatunków zwierząt. Dzisiaj miejsce gniazdowania ptaków chroni obszar Natura 2000 - Pradolina Warszawsko-Berlińska. Szlak Bursztynowy w łódzkiem prowadzi tymi samymi drogami, którymi w starożytności kupcy z Cesarstwa Rzymskiego podążali na piaszczyste wybrzeże Bałtyku po niezwykle ceniony w Rzymie jantar,nazywany też „złotem północy". Długość szlaku w województwie łódzkim wynosi 250 km. Szczególnie ożywiony ruch panował na nadwarciańskim szlaku bursztynowym w pierwszych wiekach naszej ery. Szlak łączył osady nad Wartą i Bzurą z grodami nad Gopłem na Kujawach oraz z regionu Krakowa. W okresie średniowiecza gór na Warta łączyła Kraków z Kaliszem, czyli zachodnią Małopolskę ze wschodnią Wielkopolską. Obecnie na szlaku możemy zobaczyć wczesnośredniowieczne kurhany, romańskie obiekty sakralne, gotyckie świątynie i drewniane wiejskie kościoły. Na zwiedzających czekają średniowieczne zamki, historyczne miasta, a także klasztory, kompleksy pałacowo-parkowe i dworskie.

Marszałek Województwa Łódzkiego

Lista przyrodniczych atrakcji turystycznych na Szlaku Bursztynowego jest długa, najciekawsze obszary i obiekty prezentujemy poniżej.

Atrakcje Nadwarciańskiego Szlaku Bursztynowego

Załęczański Park Krajobrazowy Chroni krajobraz Jury Wieluńskiej, którą przecina dolina Warty. Występuje tu również rzeźba polodowcowa związana z południowym zasięgiem zlodowacenia środkowopolskiego. Atrakcją są osobliwe formy krasu, bogata fauna i flora oraz kompleksy leśne. Po parku wyznaczono wiele tras rowerowych, które pozwalają poznać jego przyrodę i wspaniale wypocząć.

Załęczański łuk Warty To środkowy odcinek Wielkiego Łuku Warty biegnący od Góry św. Genowefy do Przywozu/Ogrobla. Lewa, wysoka skarpa doliny jest stroma, pocięta dolinami pobocznym, natomiast prawa jest niska o łagodnych stokach i rozległych terenach zalewowych.

Atrakcje Nadburzańskiego Szlaku Bursztynowego

Jest to niezwykle interesującą trasa prowadząca Pradoliną Bzury-Neru, która jest częścią Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej. Pradolina Warszawsko-Berlińska powstała w okresie cofania się lądolodu z terenu Polski po zlodowaceniu północnopolskim, na skutek działania erozji rzek z topniejących lodowców. Pradolina Warszawsko-Berlińska ciągnie się równoleżnikowo od okolic Warszawy aż po Berlin. Obecnie pradolina wykorzystywana jest przez odcinki rzek m.in.: Bzury, Neru i Warty. Na jej terenie liczne są stawy rybne, z których najważniejsze to Psary,Okręt i Rydwan, Borów i Galewice. Najważniejszą rzeką na terenie ostoi jest Bzura, której dolina jest silnie zatorfiona. Pradolina została objęta ochroną przez program Natura 2000 i wiąże się z ochroną ptactwa i ptasich legowisk. Wzdłuż rzek prowadził kiedyś szlak bursztynowy na Kurpie i dalej do Sambii, później między Warszawą i Poznaniem – Trakt Królewski. Na szlaku leżą historyczne miasta z wieloma zabytkami: Łęczyca (wraz z dawnym grodziskiem i kolegiatą w Tumie) i Łowicz. Region Łowicza słynie z kultywowanej od wieków tradycji i sztuki ludowej. Na turystów czekają rezydencje magnackie w Nieborowie i Walewicach, otoczone parkami o charakterze krajobrazowym oraz zespół parkowy w Arkadii, ozdobiony budowlami nawiązującymi do różnych stylów i epok. Szlak w regionie łódzkim kończy się w pobliżu Bolimowa, miejsca tragicznego, pamiętającego I wojnę światową kiedy to użyto w 1915 r. po raz pierwszy w historii gazów bojowych. W okolicy znajdują się cmentarze z 1914-15r. Nadbzurzańskiodcinek szlaku to również wspomnienia krwawej, prawie miesięcznej bitwy Nad Bzurą. Pamiątką po niej są liczne cmentarze wojenne zaś jej historię ukazują zbiory muzeum w Kutnie, a wydarzenia przypominają inscenizacje bitwy odbywające się we wrześniu. W okolicach Piątku, nad Bzurą toczyła się w dn. 9-18września największa bitwa podczas wojny obronnej Polski w 1939r. Dwie armie polskie Poznań (dowódca: gen. T. Kutrzeba) i Pomorze(dowódca: gen. W. Bortnowski) starły się z niemieckimi 8 Armią i 10 Armią z Grupy Armii Południe (dowódcy: gen. Rundstedt i Blaskovitz). Całością sił polskich dowodził gen. Kutrzeba. W pierwszej fazie bitwy Polacy dokonali natarcia na Stryków, a w drugiej – na Skierniewice. W okolice Puszczy Kampinowskiej zdołało przebić się tylko ok. 50 tys. żołnierzy, 100 tys. dostało się do niewoli, 15 tys. poległo. Straty Niemców wyniosły 8 tys. osób. Walki w okolicy Piątku toczyły się w pierwszej fazie bitwy. 9 września Polacy zdobyli zniszczone miasto, opuścili je 13 września bez walki.

Mapa nadbzurzańskiego Szlaku Bursztynowego  

Pozostałe atrakcje przyrodnicze Szlaku Bursztynowego rzetelnie i atrakcyjnie opisaliśmy w naszym serwisie.