Europejski Szlak Bursztynowy

Opis

Szlak biegnie przez Polskę kilkoma równoległymi trasami, które przeplatają się i łączą.

Zabytki są niezwykłą atrakcją turystyczną szlaku biegnącego szerokim pasem obszaru Polski od południowej do północnej granicy państwa. Na szlaku podziwiać możemy romańskie obiekty sakralne, gotyckie świątynie i drewniane kościółki. Na zwiedzających czekają również średniowieczne zamki, ruiny fortyfikacji miast historycznych, a także zespoły klasztorne, kompleksy pałacowo-parkowe i dworskie.

Z uwagi na długość i przebieg trasy, szlak pozwala obejrzeć również zróżnicowanie polskich krajobrazów i przyrody.

Szlak Bursztynowy jest trasą turystyczną nawiązującą do starożytnego dalekosiężnego szlaku handlowego, którym kupcy Cesarstwa Rzymskiego podążali na piaszczyste wybrzeża Bałtyku po „złoto północy", czyli bursztyn (amber). Ta transkontynentalna droga łączyła północne wybrzeża Adriatyku z południowym wybrzeżem Bałtyku.

Bałtycki bursztyn znany był italskim Etruskom już w początkach ostatniego tysiąclecia p.n.e., ale handel tym „złotem północy” na dużą skalę rozwinęli Celtowie w ostatnich wiekach p.n.e. i w początkach n.e., otwierając szlaki bursztynowe Rzymianom. Od I do III w. n.e. stanowił symbol rozwijającej się potęgi i wpływów Cesarstwa Rzymskiego. Główny Szlak Bursztynowy, którym kupcy rzymscy podążali po bursztyn, łączył basen Morza Śródziemnego z wybrzeżami Bałtyku i odgrywał decydującą rolę w kontaktach handlowych. Decydował również o rozwoju położonych przy nim miejscowości. Dzięki niemu Rzymianie mogli wpływać pośrednio na wewnętrzną politykę ludów północnoeuropejskich. Bursztyn już u schyłku neolitu był cennym przedmiotem wymiany. Nazywano go złotem północy, złotem słowiańskim lub złotem Bałtyku i wszechstronnie wykorzystywano w lecznictwie, zdobnictwie i magii. Interesowali się nim także starożytni pisarze i uczeni (m.in. Homer, Sofokles, Platon, Pliniusz Starszy).

Magia bursztynu dzisiaj

Bursztyn nie tylko inspirował starożytnych rzymian i determinował przez wiele wieków interesy kupców. Dzisiaj również zachwyca w biżuterii, której urok znajduje uznanie kreatorów mody różnych krajów. Wyroby ze srebra ozdobione bursztynem są wręcz niepowtarzalne i ponadczasowe.

Bursztyn w Polsce to nie tylko bałtyckie wybrzeże, gdańska starówka, sopockie molo lub kołobrzeska plaża.

Łódzkie odcinki Europejskiego Szlaku Bursztynowego

Liczne badania archeologiczne, a także źródła historyczne potwierdzają, że obecny obszar województwa łódzkiego pomiędzy Prosną i Wartą, a dalej wzdłuż dolin Warty i Bzury znajdował się na bursztynowym szlaku. Dlatego też, odwołując się do historycznej tradycji wypraw po opiewany już w starożytnych pieśniach i legendach jantar, zapraszamy do „podróży z historią w tle".

Szlak prowadzi przez miejscowości z unikatowymi zabytkami dziedzictwa kulturowego. Najważniejsze są te kreujące tożsamość szlaku. W nich znajdują się przebadane stanowiska archeologiczne świadczące nie tylko o wpływach rzymskich na terenie województwa łódzkiego (Przywóz, Wałków, Kurnica, Strobin, Niechmirów, Siemiechów, Witaszewice, Ględzianówek), ale również o wysokim rozwoju osadnictwa we wczesnym średniowieczu (Kamion, Toporów, Konopnica, Tum).

Największymi archeologicznymi atrakcjami Szlaku są Kurhany Książęce w Przywozie (II w. n.e.) i Łęgu Piekarskim (I, II w. n.e.), średniowieczne grodziska w Konopnicy, Tumie i Kuźnicy Skakawskiej.

Podróż jest okazją do spotkania z unikatowymi zabytkami powstałymi w różnych epokach i stylach, między innymi romańskimi kościołami (w Tumie, Rudzie, Krzyworzece, Strońsku), gotyckimi kościołami (w Sieradzu, Uniejowie, Warcie, Wieluniu), drewnianymi kościółkami w stylu wieluńskim (w Łaszewie, Skomlinie, Kadłubie, Gaszynie, Wierzbiu, Wiktorowie, Naramicach, Popowicach, Grębieniu), średniowiecznymi zamkami (w Bolesławcu, Uniejowie, Łęczycy), ruinami fortyfikacji miast historycznych Wielunia i Łęczycy, zespołami klasztornymi (w Wieluniu, Widawie, Warcie), założeniami dworskimi (w Ożarowie, Rychłocicach, Ustkowie), założeniami pałacowo- parkowymi (w Walewicach, Nieborowie, Arkadii).

Szlak Bursztynowy daje również możliwość zetknięcia z folklorem ludowym w skansenach (w Sieradzu, Maurzycach i Łowiczu), rzeźbami demonicznymi w łęczyckim, oraz strojami, kuchnią, rzeźbą, muzyką i tradycjami w łowickim stanowiącymi wizytówkę folkloru polskiego.

Wędrówka ta, to również okazja do niepowtarzalnych spotkań z przyrodą, jaskiniami krasowymi, urozmaiconym krajobrazem, a także przełomowym odcinkiem rzeki Warty w Załęczańskim Parku Krajobrazowym, starorzeczami w dolinach rzek Warty i Widawki w Parku Krajobrazowym Międzyrzecza Warty i Widawki, a także puszczą w Bolimowskim Parku Krajobrazowym. Liczne rezerwaty przyrody, w tym ornitologiczny „Jeziorsko" i wodno-krajobrazowy „Rawka", a także rozległe obszary NATURA2000 pozwolą poznać walory przyrodnicze środkowej Polski.