logo
Podróżując po Polsce warto odwiedzić także zlokalizowane na terenie całego kraju parki narodowe. Można w nich spotkać wyjątkową roślinność i zwierzęta, a także zobaczyć krajobraz prawie nie zmieniony przez człowieka. Zgodnie z ustawą o ochronie środowiska z 2004 r.: „Park narodowy obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. Park narodowy tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów.”
Na terenie Polski znajdują się
23 parki narodowe, z których każdy posiada unikalne walory przyrodnicze i wyróżnia się spośród reszty. Wszystkie parki są dostępne dla zwiedzających, w części obowiązuje opłata za wstęp na teren. Na terenie parków obowiązuje szereg ograniczeń, które mają na celu ochronę tamtejszych terenów. Między innymi obowiązuje tam zakaz biwakowania, rozpalania ognisk czy poruszania się poza wyznaczonymi szlakami. Do niektórych parków (Drawieński, Ujście Warty) nie można też w ogóle wjechać samochodem. Mimo tego warto wybrać się na wycieczkę do parku narodowego, aby zobaczyć bogactwo tamtejszej przyrody. Dodatkowo w wielu parkach można poszerzyć swoją wiedzę przyrodniczą dzięki ścieżkom dydaktycznym, tablicom informacyjnym lub muzeom.
Aż osiem ze wszystkich parków znajduje się na terenach górskich. Są to parki:
Babiogórski, Bieszczadzki, Gorczański, Gór Stołowych, Karkonoski, Pieniński, Świętokrzyski oraz Tatrzański. Ze względu na specyficzne ukształtowanie terenu, wysokość i zróżnicowanie skał parki te mają różne walory. Na terenach Jury Krakowsko-Częstochowskiej utworzony został
Ojcowski PN. Pozostałe parki chronią tereny dolin rzecznych
(Drawieński, Biebrzański, Ujście Warty, Narwiański), krajobraz nadmorski
(Słowiński, Woliński) oraz obszary nizinne. Do tych ostatnich zaliczamy takie parki, jak:
Białowieski, Bory Tucholskie, Kampinoski, Magurski, Poleski, Roztoczański, Wigierski, Wielkopolski.
Białowieski Park Narodowy jest najstarszym polskim parkiem. Powołany zaraz po II wojnie światowej, w 1947 r., obejmuje obszary najstarszego lasu w Europie – Puszczy Białowieskiej. Najmłodszy PN Ujście Warty został utworzony w 2001 r.
Najpowszechniejszymi zwierzętami, występującymi niemal w każdym z polskich parków narodowych, są jelenie, sarny, lisy oraz łosie. W górskich parkach spotkać można niedźwiedzie
(Bieszczadzki), kozice
(Tatrzański), rysie
(Pieniński) czy muflony
(Karkonoski). Odwiedzając Pieniński PN można także poznać wiele rzadko spotykanych gatunków motyli. W parkach narodowych znajdujących się na północy Polski można spotkać liczną zwierzynę związaną z wodami. W rzekach żyją na przykład wydry i bobry, a w ich okolicy swoje miejsca lęgowe mają liczne ptaki, takie jak mewy, rybitwy, chruściele lub kaczki. Turyści liczący na spotkanie z bardziej wyrafinowanymi gryzoniami powinni udać się do
PN Ujście Warty, gdzie mieszkają gronostaje, norki, szopy oraz piżmaki.
Nadmorskie parki charakteryzują się ciekawą rzeźbą terenu. Na szczególną uwagę zasługuje
Słowiński Park Narodowy, na którym występują wydmy i tereny piaskowe, tzw. pustynie. Charakterystyczne dla tego parku są także płytkie jeziora, których głębokość wynosi od 0,7 do 1,6 m. Na krajobraz utworzonego na wyspie Wolin parku składają się zaś głównie rozległe plaże oraz ostre klify. Na ukształtowanie terenu parków narodowych największy wpływ miały występujące zlodowacenia. To one spowodowały między innymi powstanie płaskich równin i rozległych jezior w
Wigierskim PN czy długich jezior rynnowych w
Wielkopolskim PN. Interesującym ukształtowaniem terenu mogą pochwalić się też
PN Gór Stołowych, który posiada ciekawe formacje skalne utworzone z piaskowca i przypominające swoim kształtem grzyby, zwierzęta czy postaci ludzkie oraz
Tatrzański PN, który obejmuje jedyny w Polsce obszar gór wysokich. Większość parków narodowych porośnięta jest lasami (w przypadku
Roztoczańskiego i Białowieskiego jest to aż 95%). Na północy Polski są to głównie lasy sosnowe z domieszką dębu. Wyjątek stanowi tu
Narwiański PN, gdzie lasy obejmują jedynie niecałe 5% terenu.
Parki narodowe nadają się do odbywania różnorodnych wędrówek. Oczywiście wszędzie bez problemów da się poruszać pieszo, jednak zwolennicy innych form aktywności także znajdą coś dla siebie. Dla miłośników sportów wodnych najlepiej nadają się parki Drawieński, Biebrzański lub Ujście Warty, gdzie można zorganizować spływ kajakowy. Turyści rowerowi mogą zorganizować ciekawą wycieczkę po Borach Tucholskich, Ojcowskim lub Roztoczańskim Parku Narodowym. Wędkarzom najbardziej przypasują parki Biebrzański i Drawieński, które obfitują w wiele gatunków ryb. Ryby można tam łowić po wykupieniu licencji u dyrekcji parku. W wybranych miejscach PN Gór Stołowych oraz Ojcowskiego można także uprawiać wspinaczkę skałkową.
Szersze informacje na temat poszczególnych parków narodowych można znaleźć w naszym serwisie zaglądając do bardziej szczegółowych kart. Dzięki korzystaniu z naszej mapy można też łatwo zaplanować nocleg lub inne atrakcje turystyczne w pobliżu parków.
Ustawa o ochronie przyrody z dn. 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z dnia 30 kwietnia 2004 r.)